اندازه‌گیری نابرابری رشد اقتصادی بین کشورها و تحلیل عوامل موثر بر آن (رهیافت اقتصادسنجی فضایی)

شکاف رشد اقتصادی بین کشورها یکی از واقعیت‌های مهم اقتصادی است که شناخت دلایل اصلی آن از اهمیت بالایی برخوردار است. در همین راستا مطالعه حاضر با استفاده از شواهد آماری 91 کشور برای دوره زمانی 2017-2003 و تجزیه شاخص تایل فضایی به برآورد اجزای شکاف رشد اقتصادی کشورها می‌پردازد. نتایج نشان می‌دهد که سهم اثرات همسایگی در تعیین شکاف رشد اقتصادی بیش از سهم تفاوت بهره‌وری است. همچنین سهم اثرات فضایی در تفاوت رشد کشورهای اروپایی و سهم تفاوت بهره‌وری در تفاوت رشد کشورهای آسیایی بالاتر از سایر عوامل بوده است. علاوه بر این، رشد اقتصادی کشورهای اروپایی هم‌گرا و کشورهای آسیایی واگرا است. براساس برآورد مدل به روش gmm، صنعتی شدن یکی از عوامل اصلی برای تفاوت رشد اقتصادی کشورها است لذا با توسعه صنعت و افزایش بهره‌وری زمینه هم‌گرا شدن اقتصاد ایران به اقتصادهای برتر فراهم می‌شود.

measuring economic growth inequality between countries and analysis of factors affecting on growth (spatial econometric approach)

the economic growth gap between countries is one of the most important economic realities, and it is important to recognize the main causes. in this regard, the present study uses the statistical evidence of 91 countries over 2003-2017 and the analysis of the spatial theil index to estimate the components of the economic growth gap of countries. the results show that the share of neighborhood effects in determining the economic growth gap is more than the share of productivity difference. also, the share of spatial effects in the growth difference of european countries and the share of productivity difference in the growth difference of asian countries has been higher than other factors. in addition, the economic growth of european countries is convergent and asian countries is divergent. according to the estimated model by gmm approach, industrialization is one of the main factors for the difference in economic growth of countries. therefore, with the development of industry and increasing productivity, iranian economy can be to converge to the top economies.