بررسی آثار موافقتنامه تجاری بین ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا بر بخش‌های صادراتی صنعت و کشاورزی؛ رهیافتی از مدل جاذبه

توجه به نظام های منطقه ای و توجه به الزامات مختلف اقتصادی، سیاسی و اجتماعی بعنوان راهگشای مدیریت موانع امنیت ملی همراه با روابط صلح آمیز اقتصادی، در فرایند منطقه گرایی حاصل می‌شود. یکی از این توافقنامه‌ها، اتحادیه اقتصادی اوراسیاeaeu ) ) است. مطالعه حاضر به بررسی آثار بالقوه موافقتنامه تجاری بین ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا بر بخش های صادراتی صنعت و کشاورزی با استفاده از مدل جاذبه طی بازه زمانی 20182001 می پردازد. نتایج نشان از تاثیر مثبت متغیرهای میانگین تولید ناخالص داخلی و سرمایه گذاری مستقیم خارجی با صادرات در بخش صنعت و کشاورزی از کشور ایران به کشورهای اورآسیا و نشان از تاثیر منفی متغیرهای حاصل ضرب جمعیت کل کشور، نرخ تعرفه و نرخ ارز واقعی با صادرات دارد. حذف تعرفه تجاری بین ایران و اوراسیا می‌تواند بخش‌های مختلف اقتصادی ایران را منتفع کند و این منفعت زمانی بیشتر می‌شود که تعرفه بخش صنعت حذف شود. ازاین‌رو به سیاست‌گذاران اقتصادی پیشنهاد می‌شود که برای موفقیت در این توافقنامه، آثار اقتصادی آن را مورد توجه قرار دهند. درصورتی‌که بخش کشاورزی با محدودیت وارداتی مواجه شود، بیشتر آثار منفی را داشته و این گزینه می‌تواند سیاست نامناسب در توافقنامه با کشورهای اورآسیا باشد. همچنین ایجاد مکانیزم مالی مشترک برای مبادلات داخلی بین ایران و 5 کشور اوراسیا، ایجاد بانک اطلاعاتی تجار کشورهای عضو برای فعالان اقتصادی ایرانی، صدور روادید تجاری میان کشورهای عضو و تاسیس شورای مشترک اتاق‌های بازرگانی اوراسیا می تواند در افزایش آثار تجاری ایران با اورآسیا در بخش های صادراتی صنعت و کشاورزی مفید باشد.

Investigating the Potential Impacts of the Trade Agreement between Iran and the Eurasian Economic Union on the Export Sector of Agriculture and Industry; An Approach based on the Gravity Model

Consideration of regional systems as a way of managing national security barriers along with peaceful economic relations are achieved in the regionalization process. One of these agreements is the Eurasian Economic Union. The present study inspects the potential impact of the trade agreement between Iran and the Eurasian Economic Union on export sectors of industry and agriculture using the gravity model over 20012018.The results demonstrate the positive effect of the mean variables of GDP and FDI on exports from Iran to Eurasia in industry and agriculture and indicate the negative effect of the variables on product deriving from multiplication of population, tariff rate and real exchange rate with exports. The elimination of trade tariffs between Iran and Eurasia can benefit various sectors of Iran’s economy, and this benefit is further enhanced when the industry sector tariff is removed.Economic policymakers should consider the economic implications of this agreement for success. If the agricultural sector is faced with import restrictions, it will most likely have negative effects and this option could be deemed as an inappropriate policy in agreement with the Eurasia. The creation of a joint financial mechanism for internal exchanges between Iran and the Eurasia, the formation of a database of Member States’ traders for Iranian economic activists, the issuance of business visas among Member States and the establishment of a Eurasian Joint Chamber could enhance Iran’s trade with Eurasia in the sector and it can be beneficial to exporting industry and agriculture.