کنترل همزمان کسری بودجه و کسری تجاری در اقتصاد ایران با هدف رشد اقتصادی

در کشورهای در حال توسعه از جمله ایران تلاش می‌شود با اتخاذ سیاست کسری بودجه، کمبود سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و سایر مشکلات را جبران نمایند. اتخاذ این سیاست مورد حمایت کینز و طرفدارنش است. آنها معتقدند آثار انبساطی کسری بودجه اقتصاد کلان را به سمت تعادل سوق می‌دهد. اما اگر سیاست کسری بودجه با در نظر نگرفتن عرضه کل اتخاذ شود، بدون از بین بردن رکود، موجب تورم و کسری تجاری بیشتر خواهد شد. در تحقیق حاضر به منظور بررسی مسیر بهینه کسری بودجه و کسری تجاری در اقتصاد ایران، بر اساس طراحی مسیرهای بهینه متغیر‌های اقتصادی طی دوره 1396-1357 از نظریه کنترل بهینه استفاده شده است. لذا با در نظر گرفتن رفتار پویای متغیرهای اقتصادی در کشور ابتدا دستگاه همزمانی در قالب الگو bp-is-lm مطابق با نظریه‌های اقتصادی و با توجه به مبانی اقتصادسنجی از طریق روش حداقل مربعات سه مرحله‌ای برازش می‌شود. پس از انجام آزمون‌های همجمعی و تعیین ضریب نابرابری تایل برای هر کدام از معادلات رفتاری، نتایج این برازش جهت سیاست‌گذاری در نظریه کنترل بهینه مورد استفاده قرار می‌گیرد. نتایج بدست آمده از پژوهش حاضر نشان می‌دهد که اقتصاد ایران جهت رسیدن به سطح مطلوب متغیرهای هدف، نیازمند کنترل مخارج دولت خواهد بود و سیاست‌های مالی انقباضی نتایج بهتری در کنترل کسری‌های دوگانه خواهد داشت.

Optimal Control of the Budget Deficit and Trade Deficit on Iran’s Economy; (Target: Economic Growth)

Developing countries, including Iran, are trying to make up for the lack of private investment and other problems by trade deficit and budget deficit policies. These policies are supported by Keynes and his supporters. They believe that expansionary effects will shift the macroeconomic budget deficit to equilibrium. But if the budget deficit policy is adopted without considering the total supply, it will cause more inflation and trade deficit without eliminating the recession. In this study, in order to investigate the optimal path of budget deficit and trade deficit in Iran’s economy, based on the design of optimal paths of economic variables during the period of 19782017, an optimal control theory has been used. Therefore, considering the dynamic behavior of economic variables in the country, the BPISLM model is fitted according to economic theories and based on the econometric bases through the threestage least squares method. The results of this estimate are used to policy in optimal control theory. The results of this study indicate that Iran’s economy will need to control the government expenditures to reach the desired level of target variables, and contractile financial policies will have better results in controlling twin deficits.