تاثیر مالیات بر بهره‌وری شاغلان صنایع تولیدی ایران، مطالعه برنامه پنجم توسعه (1394-1390)

علاوه بر تاثیر عوامل سنتی تولید نظیر نیروی کار و سرمایه بر رشد اقتصادی، تاثیر بهره‌وری نیز همواره مورد توجه اقتصاددانان رشد و توسعه قرار داشته است. با توجه به نقش بنیادی بخش صنعت به عنوان پیشقراول توسعه اقتصادی کشور، شناسایی عوامل موثر بر بهره‌وری این بخش می‌تواند زمینه را برای ارتقای سهم آن در رشد تولید ناخالص ملی فراهم نماید. بر این اساس، مطالعه حاضر سعی دارد تا تاثیر متغیر مالیات را بر بهره‌وری شاغلان صنایع تولیدی ایران طی برنامه پنجم توسعه (941390) مورد ارزیابی قرار دهد. موضوعی که کمتر مورد توجه برنامه‌ریزان و محققان حوزه صنعت قرار داشته است. علاوه بر آن، این مقاله کوشیده است تا ارتباط متغیرهایی نظیر سرمایه‌گذاری در بخش صنعت و جبران خدمات مزد بگیران (حقوق و مزایا و پاداش‌ها) را با بهره‌وری شاغلان صنایع تولیدی ایران بررسی نماید. در این راستا، داده‌های‌ مورد نظر از سالنامه آماری کشور و نتایج آمارگیری از بنگاه‌های تولیدی کشور اخذ گردیده و با استفاده از داده‌های ارزش ستانده بنگاه‌های ده نفر کارکن و بیشتر، شاخص بهره‌وری شاغلان صنایع تولیدی ایران محاسبه شده است. سپس ارتباط ارزش مالیات اخذ شده و شاخص بهره‌وری شاغلان با بهره‌گیری از روش داده‌های تلفیقی (پانل دیتا) مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج نشان می‌دهد که در سطح معنی‌داری 5 درصد ضرایب متغیرهای مالیات و جبران خدمات مزد بگیران دارای ارتباطی مثبت و معنادار با بهره‌وری کل نیروی کار بوده و همچنین ضریب سرمایه‌گذاری در سطح معنا داری 10 درصد دارای تاثیر مثبت بر متغیر وابسته بوده است. به عبارت دیگر، همراه با افزایش مالیات، بهره‌وری شاغلان نیز ارتقا یافته و صنایع تولیدی به منظور جبران هزینه‌های مالیاتی کوشیده‌اند تا با افزایش بهره‌وری بخشی از هزینه‌های آن را پوشش دهند. اما بر مبنای ضریب برآوردی، شدت تاثیرپذیری بهره‌وری شاغلان در بخش صنعت از مالیات ضعیف است.

The Impact of Taxation on Productivity of Iranian Manufacturing Workers, Study of the Fifth Development Plan (20112015)

In addition to the impact of traditional factors of production such as labor and capital on economic growth, the impact of productivity has always been the focus of growth and development economists. Given the fundamental role of the industry sector as a driver of the country’s economic development, identifying the factors affecting the productivity of this sector can provide a basis for enhancing its share in GDP growth. Accordingly, the present study attempts to evaluate the impact of industry taxation on productivity of Iranian manufacturing industries during the Fifth Development Plan (20112015). In addition, this paper attempts to examine the relationship between variables such as investment in industry and compensation of payroll services (salaries and benefits) with total labor productivity. In this regard, the desired data were obtained from the statistical yearbook of the country and the results of the censuses of the country’s manufacturing firms and the total labor productivity index was calculated by using the output data of firms. Then, the relationship between tax value and total labor productivity index is evaluated using integrated data panel data method. The results show that at the significant level of 5%, coefficients of tax variables and compensation of wage earners have a positive and significant relationship with productivity and also the investment coefficient at the significant level of 10% has a positive effect on the dependent variable. In other words, with the increase in taxation, the productivity of the entire workforce has also increased, and manufacturing industries have sought to offset some of its costs by increasing productivity. But based on the coefficient of estimation, the severity of tax on the impact of industrial productivity is weak.