سیاست مالی دولت و رفاه اجتماعی در ایران با تاکید بر شاخص آمارتیاسن (رهیافت آزمون ardl کرانه ‏ها)

تامین رفاه اجتماعی جوامع ارتباط تنگاتنگی با نوع و نحوه کاربست سیاست‌های مالی دولت‌ها دارد. در همین راستا هدف اصلی این تحقیق بررسی رابطه کوتاه‌مدت و بلندمدت سیاست‌های مالی دولت (تغییر در مخارج جاری و عمرانی) و رفاه اجتماعی است. برای این منظور، متغیرهای تحقیق شامل تولید ناخالص داخلی، ضریب جینی، مخارج جاری و عمرانی دولت و رفاه اجتماعی از طریق تبدیل همگن آمارتیاسن حاصل شده و کلیه متغیرها به قیمت‌های ثابت و برای دوره زمانی سالیانه 1393-1350 در مدل وارد شده است. نتایج به‌کارگیری آزمون ardl کرانه‏ها که توسط پسران و همکاران (2001) تعمیم یافته است، نشان می‌دهد بهترین مدل انتخابی، ardl(4,4,0,4) بوده که تحلیل ضرایب بیانگر آن است که، به طور نسبی در کوتاه‏مدت مخارج جاری دولت با رفاه اقتصادی رابطه معکوس و مخارج عمرانی و رشد اقتصادی با رفاه اقتصادی رابطه مستقیم دارند، اما در بلندمدت متغیر مخارج جاری با رفاه اجتماعی رابطه مستقیم و متغیر مخارج عمرانی دولت با رفاه اجتماعی رابطه معکوس دارد. این یافته با حقایق آشکار شده سیاست‌های مالی دولت در ایران از جمله ناکارآمدی بودجه عمرانی دولت در تامین اهداف توسعه‌ای و ایجاد رفاه به دلیل نوسانی بودن بودجه عمرانی، طولانی شدن پروژه‌های عمرانی، انتخاب ناصحیح پروژه‌ها و ناکارایی سرمایه‌‌گذاری دولتی سازگار است. سایر یافته‌ها موید این مطلب است که متغیر رفاه اجتماعی هم به نوسانات کوتاه‌مدتی که متغیرهای مخارج جاری و عمرانی دولت و رشد اقتصادی تجربه می‏کنند و هم به انحرافات از روند تعادلی بلندمدت در دوره‏ گذشته رفاه اجتماعی واکنش نشان می‏دهد. یافته دیگر آنکه بررسی سرعت تعدیلات در مدل نشان می‌دهد در هر سال 23 درصد از عدم تعادل در رفاه اجتماعی در دوره بعد تعدیل می‏شود و حاکی از آن است که تعدیل به سمت تعادل نسبتاً به کندی صورت می‏گیرد.