تعیین میزان و مقایسه ترکیبات فنلی و فعالیت آنتی‌اکسیدانی عصاره‌های آبی، متانولی، اتانولی و هگزانی حاصل از اندام‌های مختلف گیاه دارویی برازمبل (perovskia abrotanoides karel.)

برازمبل (perovskia abrotanoides karel.) یکی از گیاهان بومی باارزش دارویی و دارای مقادیر قابل توجهی از ترکیبات آنتی‌اکسیدانی است که به علت خواص ضد میکروبی، کاربرد زیادی در بین اهالی بومی شمال شرق ایران دارد. هدف این پژوهش اندازه‌گیری و مقایسه ترکیبات فنلی و فعالیت آنتی‌اکسیدانی در عصاره‌های حاصل از حلال‌های (متانول، اتانول، هگزان و آب)، غلظت‌های (0، 25/31، 5/62، 125، 250 و 500 پی‌پی‌ام) و اندام‌های مختلف (گل، ساقه و برگ) گیاه برازمبل بود. بدین منظور اندام هوایی گیاهان در مرحله‌ی اوج گلدهی از رویشگاه جمع آوری و به سه بخش گل، ساقه و برگ تفکیک شدند. نتایج حاصله از سنجش فعالیت آنتی‌اکسیدانی نشان داد که در میان عصاره‌های مختلف بیشترین و کمترین فعالیت آنتی‌اکسیدانی و ترکیبات فنلی به ترتیب مربوط به عصاره‌های متانولی و هگزانی است. در تمامی حلال‌های مورد استفاده، با افزایش غلظت عصاره از 25/31 تا 250 پی‌پی‌ام، میزان فعالیت آنتی‌اکسیدانی نیز افزایش یافت و با افزایش غلظت از 250 به 500 پی‌پی‌ام، کاهش جزئی در فعالیت آنتی‌اکسیدانی مشاهده شد. همچنین مقدار ترکیبات فنلی و فعالیت آنتی‌اکسیدانی در عصاره‌های گل بیشترین و در عصاره‌های ساقه کمترین بود. سنجش فاکتور ic50 در میان عصاره‌های مختلف و مقایسه آن با محلول حاوی استاندارد آسکوربیک اسید حاکی از آن بود که بیشترین اثر بازدارندگی بعد از آسکوربیک اسید، در عصاره‌های متانولی حاصل شد. بطور کلی نتایج نشان داد که گیاه برازمبل و مخصوصا گل‌‌ها غنی از ترکیبات فنلی می‌‌باشد و متانول به عنوان بهترین حلال جهت استخراج ترکیبات فنلی و آنتی‌اکسیدانی می‌‌باشد.