بررسی خواص آنتی‌اکسیدانی عصاره برگ و ریشه گیاه وج (Acorus Calamus L.) بر پایداری روغن سویا در شرایط نگهداری

امروزه استفاده از آنتی‌اکسیدان شیمیایی در حال محدود شدن است و جوامع به دنبال منابع طبیعی آنتی‌اکسیدانی به عنوان جایگزین این ترکیبات شیمیایی هستند. در این پژوهش خواص آنتی‌اکسیدانی برگ و ریشه گیاه وج از طریق اندازه‌گیری میزان ترکیبات فنلی و قدرت گیرندگی رادیکال‌های آزاد تعیین و با آنتی‌اکسیدان سنتزی bht مقایسه شد. هم چنین پایداری اکسایشی روغن سویا حاوی عصاره برگ و ریشه گیاه وج از طریق اندازه‌گیری اندیس پراکسید و تیوباربیتوریک اسید تعیین شد. برای تهیه عصاره، پودر گیاه وج به روش خیساندن به نسبت 1:10 با حلال متانول مخلوط گردید و در همزن مغناطیسی  به مدت 48 ساعت دردمای محیط قرار گرفت و پس از آن توسط کاغذ صافی صاف گردید.سپس به وسیله تبخیر کننده چرخان تغلیظ و در نهایت عصاره توسط خشک کن تحت خلاء خشک گردید. سپس عصاره متانولی برگ و ریشه گیاه وج در غلظت‌هایppm 1000 و 100،200،400،600،800 تهیه و خواص آنتی‌اکسیدانی آن تعیین شد. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت از 100 تا ppm1000 قدرت گیرندگی رادیکال‌های آزاد و میزان ترکیبات فنلی برگ و ریشه گیاه وج افزایش یافت. این افزایش غلظت نسبت به سطح ما قبل خود و دیگر غلظت‌ها معنی دار بود (p<0.01). در ادامه با اندازه‌گیری پایداری اکسایشی مشخص شد که عصاره برگ گیاه وج در غلظت ppm1000 توانسته به خوبی روغن را از شرایط فساد محافظت کند و عملکرد بهتری نسبت به bht داشته است، ولی عصاره ریشه گیاه وج، در غلظت مشابه، نتوانسته عملکرد مشابه یا حتی بهتر از bht داشته باشد.بررسی‌های صورت گرفته نشان داد که عصاره برگ‌های گیاه وج دارای خواص آنتی‌اکسیدانی و میزان ترکیبات فنلی بیشتری نسبت به ریشه این گیاه بود. در نتیجه عصاره گیاه وج و خصوصا برگ‌های آن را می‌توان به عنوان منبع مناسب آنتی‌اکسیدانی معرفی و در صنایع غذایی و دارویی استفاده نمود.