تحلیل جایگاه محیط زیست از دیدگاه قرآن

عدم توجه به ابعاد معنوی رابطه انسان و محیط، ریشه بسیاری از آلودگی‌ها و فرایندهای مخربی است که به واسطه فعالیت های مستقیم و غیر‌مستقیم انسان در عرصه محیط زیست پیش می آید و با وجود راهکارهای علمی و دیدگاه های عملیاتی کنترل و کاهش فرایندهای تخریبی هم‌چنان شاهد بروز این فعالیت‌های مخرب در سطح جهان هستیم؛ لذا در این پژوهش با فرض اینکه چگونگی رابطه انسان و محیط نقش موثری در برخورد با محیط می‌تواند داشته باشد، به تبیین نگرش اسلامی از دیدگاه قرآن که انسان را همراه طبیعت می‌داند و نگرش غیر دینی که انسان را حاکم بر طبیعت می داند، پرداخته می شود. نتیجه حاصل از تحلیل آیات قرآن نشان داد که اندیشه های فلسفی در فضای غیردینی و جدا از آموزه های دینی، عامل اصلی و ریشه ای تخریب محیط می باشد. این معضل، معلول جهان‌بینی جدید و نگرش انسان نسبت به خود و طبیعت است؛ نگرشی که ریشه در بنیان‌های علم جدید و تفکر تجدد‌گرایانه دارد و به فاصله گرفتن انسان از نگاه معنوی به طبیعت و تجاوز به آن انجامیده است و تا زمانی که ارتباط معنوی با طبیعت ایجاد و اصلاح نشود، نمی توان به حل پایدار و ریشه ای مسائل زیست محیطی امیدورار بود.