نظام معنایی گردشگری از منظر قرآن کریم

گردشگری به‌ مثابه صنعت، منابع مهم درآمد و درعین ‌حال موضوعی اجتماعی و عامل موثر در تبادلات فرهنگی حائز جایگاه ویژه‌ای است. در این واقعیت که ایران اسلامی می‌تواند از مواهب آن برخوردار بوده، یکی از مبادی یا مقاصد مهم گردشگری در منطقه باشد، تردیدی نیست؛ لکن با وجود ظرفیت‌های موجود روشن نیست جامعه ایرانی با مقوله گردشگری باید چه سیاست و هدفی را در پیش گیرد. به نظر می‌رسد برای دستیابی به راهکار توسعه و ارتقای جایگاه آن، بررسی عوامل مختلف ازجمله بررسی واژگان قرآن دارای اهمیت ویژه است. در قرآن واژگانی از قبیل: سیر، سفر، سیاحت و... وجود دارد که هریک بار معنایی خاصی داشته و دلالت بر گردشگری می‌کنند. بدین‌منظور واژگان قرآنی با استفاده از روش معناکاوی ایزوتسو به‌عنوان پشتوانه نظری موردبررسی قرار گرفت واصول و معیارهای قرآنی نسبت به گردشگری استخراج و تحلیل گردید. باتوجه‌به جامع‌نگری قرآن نسبت به انسان، یافته‌ها حاکی از وجود معیارهایی مانند توجه به بُعد مادی و معنوی انسان، ارزش معنایی مثبت، همگانی‌بودن سفر به‌لحاظ مخاطب و زمان، هدفمندی و تکلیف مداری، ابعاد فردی و جمعی، دائمی‌بودن، آمادگی مبادی و مقاصد گردشگری، نشانه‌گرفتن زندگی مادی، رد نگاه طبقاتی، آماده‌باش دفاعی، تشویق به علم‌آموزی، عبرت آموختن و.... است که به‌کارگیری آن‌ها در برنامه‌ریزی و هدف‌گذاری درخصوص گردشگری راهکار موثری در توسعه آن از منظر قرآن خواهد بود

the semantic system of tourism from the perspective of the quran

tourism, as an industry, is an important source of income and, at the same time, a social issue and an effective factor in cultural exchanges with a special status. in the reality that islamic iran can benefit from its blessings and be one of the important tourist destinations in the region, there is no doubt; however, despite the existing capacities, it is not clear what policy and goal iranian society should pursue regarding tourism. it seems that for achieving the solution for development and promotion of its status, examining various factors including analyzing quranic terms is of special importance. in the quran, there are terms such as sair, safar, siahah, etc., each having a specific meaning and indicating tourism. to this end, quranic terms were examined using izutsu’s semantic analysis method as theoretical support, and quranic principles and criteria regarding tourism were extracted and analyzed. based on the quran’s comprehensive view of humanity, the findings indicate the existence of criteria such as attention to both the material and spiritual aspects of human beings, positive semantic value, universality of travel in terms of audience and time, purposefulness and obligation, individual and collective dimensions, permanence, readiness for travel foundations and destinations, indication of material life, rejection of classist views, defensive readiness, encouragement of learning, learning from lessons, etc. the utilization of these criteria in planning and goal-setting regarding tourism will be an effective solution for its development from the perspective of the quran.