نقش تربیتی سنت‌های الهی در سوره عنکبوت

یکی از مهمترین روش‌های تربیتی که در آیات قرآن کریم برای تربیت و تعالی بشر بیان گردیده، «سنت‌های الهی» است. سنت‌ الهی، روشی ثابت، بدون تغییر، شامل، فراگیر و دایم الهی است. سنت‌های الهی، بیدارکننده و حرکت‌آفرین است و آدمی را بر اقامه خیر و دوری از سیئات یاری می‌رساند. شناخت صحیح سنت‌های الهی موجب می‌شود افراد جامعه اسلامی و بالتبع کلیت جامعه، راه صلاح و راستی را از راه ناصواب تشخیص داده و به هدف والای خود در مکتب اسلام که همانا تعالی بشر است نائل آید. ازاین‌رو، پژوهش حاضر با روش توصیفی – تحلیلی و با گردآوری اطلاعات به روش کتابخانه‌ای و تجزیه و تحلیل محتوایی، به موضوع «نقش تربیتی سنت‌های الهی در سوره عنکبوت» می‌پردازد. نتایج تحقیق نشان می‌دهد، ازجمله سوره‌های بیانگر سنت‌های الهی، سوره عنکبوت است. خداوند متعال در این سوره به برخی از سنت‌های الهی همچون سنت عذاب الهی برای ستمکاران (قوم شعیب، قوم عاد و ثمود، قارون و فرعون) و همچنین سنت نجات امت‌ها پس از امتحان و ابتلاء را بیان می‌کند. سنن قهریه و رحمانیه الهی که در سوره عنکبوت بیان گردیده، نقش تربیتی مهمی را برای مخاطبان قرآن کریم ایفا می‌کند، به‌نحوی‌که انسان با یادآوری و تذکره این سنن الهی، از قرار گرفتن و استمرار بر طریق ناصواب و گناه امتناع ورزیده و با رهایی از مسیر گناهکاران، راهِ صواب و کمال نهایی را برمی‌گزیند و بشارتِ سنن رحمانیه الهی همچون سنت نجات امت‌ها پس از امتحان و ابتلا نیز موجبات تشویق، ترغیب و امیدواری انسان بر تحمل سختی‌ها و شدائد می‌گردد. به دیگر سخن شناخت دقیق این سنت‌های الهی در سوره عنکبوت می‌تواند فرد جامعه اسلامی را در مسیر تربیت و تعالی یاری رساند، و با شناخت علل فراگیری سنت عذاب، از علل آن خودداری ورزید و موجبات تعالی را برای جامعه اسلامی فراهم کرد

the educational role of divine traditions in surah ankabut

one of the most important educational methods mentioned in the verses of the holy quran for human education and excellence is “divine traditions”. the divine tradition is a fixed, unchanging, inclusive, comprehensive and permanent divine method. divine traditions are awakening and motivational and assist a person to do good and avoid evil. the correct understanding of the divine traditions makes the members of the islamic society and, consequently, the society as a whole, distinguish the right path from the wrong path and achieve its lofty goal in the school of islam, which is the exaltation of mankind. therefore, the current research deals with the topic of the “educational role of divine traditions in surah ankabut” with a descriptive-analytical method and by collecting information using a library method and content analysis. the results of the research indicate that surah ankabut is among the surahs expressing divine traditions. in this sura, god the almighty mentions some divine traditions such as the tradition of divine punishment for the wicked (the people of shoaib, the people of aa’d and thamud, qarun and pharaoh) and also the tradition of saving nations after trials and tribulations. the traditions of god’s coercion and mercy, which are stated in surah ankabut, play an important educational role for the audience of the holy quran, in such a way that by remembering and reminding these divine traditions, mankind refuses to continue in wrong and sinful ways and is liberated. from the path of sinners, s/he chooses the path of righteousness and final perfection and evangelizes god’s merciful traditions, like the tradition of saving nations after trials and tribulations, which also causes encouragement and hope for people to endure hardships. in other words, the accurate knowledge of these divine traditions in surah ankabut can assist the individual of the islamic society in the path of education and excellence, and by knowing the causes of the tradition of punishment, refrain from its causes and provide the means of excellence for the islamic society