بررسی تطبیقی رویکرد اجتماعی در دو تفسیر «الکاشف» و «من هدی القرآن»

بسیاری از اندیشمندان براین باورند که مبنا قراردادن قرآن و برداشت‌های جدید و روزآمد از آن، راهی برای پاسخگویی به مسائل جدید پیش‌رو و حفظ ارزش‌ها و باورهای دینی است. تفاسیر بسیاری با این دغدغه نگاشته شد، در این میان برخی در بهره‌گیری از مبانی رویکرد اجتماعی همت گماردند، و برخی فارغ از قواعد و مبانی خاص این رویکرد، به تفسیر پرداختند، پسینیان آنان را مفسران اجتماعی به‌شمار آوردند. در این نوشتار به بررسی تطبیقی دو تفسیر با رویکرد اجتماعی می‌پردازیم. در این مقاله میزان انطباق دو تفسیر «من هدی القرآن» و «الکاشف» را با مبانی رویکرد اجتماعی (پیراستن چهره اسلام از شبهات و تردیدها، اثبات توانایی قرآن در پاسخگویی به اقتضائات اجتماعی زمان با نگاهی تربیتی - هدایتی)، موردبررسی قرار داده‌ایم، و نتیجه به‌دست‌آمده از تحلیل این دو تفسیر بیانگر این است که تفسیر من هدی القرآن - تفسیر هدایت- چنانکه از نام تفسیر نیز برمی‌آید سعی در پاسخگویی به مسائل روز با در نظر گرفتن جنبه تربیتی و هدایتی بیش از دیگر مقوله‌ها است و مرحوم مغنیه در تفسیر الکاشف با بهره‌گیری از تفاسیر و گفته‌های پیشینان در پی کشف مراد و مقصود آیه و انطباق آن با نیازهای روز جامعه است.

a comparative study of the social approach in the two exegeses of “kashif” and “min huda al-quran

many thinkers believe that basing the quran and new and up-to-date interpretations of it is a way to respond to new issues and preserve religious values and beliefs. many commentaries were written with this concern, among them, some endeavored to use the basics of the social approach, and some did the interpretation regardless of the specific rules and basics of this approach, the latter considered them as social commentators; in this article, a comparative analysis is done. we provide two interpretations with a social approach. in this article, we have examined the compatibility of the two interpretations of “min-huda al-quran” and “al-kashif” with the basics of the social approach (eliminating doubts from the islamic face, proving the ability of the quran to respond to the social requirements of the time with an educational-guidance point of view). , and the result obtained from the analysis of these two interpretations shows that the interpretation of min hadi al-quran - tafsir hidayat - as the name of the commentary suggests, is an attempt to respond to the issues of the day by considering the aspect of education and guidance more than other categories, and the late mughniyyah in tafsir kashif, by using the interpretations and sayings of the predecessors, seeks to discover the meaning of the verse and adapt it to the needs of the society today