اعجاز تربیتی در آیه رضاع از دیدگاه مصطفی رجب و نقد آن

اعجاز قرآن از ابعاد گوناگونی برخوردار است که یکی از مهم ترین آنها اعجاز علمی است. اعجاز تربیتی، یکی از انواع اعجاز علمی به شمار می آید. مصطفی رجب یکی از پژوهشگرانی است که درباره آیه رضاعه (بقره/233) ادعای اعجاز تربیتی کرده است. هدف پژوهش، نقد اعجاز تربیتی در آیه رضاعه از دیدگاه مصطفی رجب است. روش پژوهش به لحاظ جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل داده‌ها توصیفی تحلیلی است. بدین صورت که برای استخراج تعریف دقیق اعجاز و رویکردها و نیز ادعای اعجاز تربیتی در آیه رضاعه، به متون علمی مرتبط و کتاب‎های لغت مراجعه و داده های به‌دست‌آمده تجزیه و تحلیل شده‌اند. یافته های پژوهش این بود که اعجاز تربیتی سه رویکرد دارد که «اعجاز گزاره‌ ای» یکی از رویکردهایی است که ادعای اعجاز رجب در آن جای می گیرد. وی درباره این آیه از چهار جهت ادعای اعجاز کرده است. اول در انتخاب واژه های ولد و والده؛ دوم در گزینش واژه لاتضار؛ سوّم دراطلاق و شمول اضرار و چهارم، مراعات اصل آرامش در ازدواج و تربیت خانوادگی. نقدهایی که بر ادعای رجب وارد است عبارتند از: استفاده از قرائت غیر متواتر برای اثبات اعجاز تربیتی، پذیرش شگفت انگیزی واژگانی آیه و نیز پی ریزی قوانین روابط والدین و کودک بدون وجود اعجاز، اعجاز ادبی بودن بر فرض وجود اعجاز، عدم استقلال و تبعی بودن اعجاز تربیتی، خلط مبنایی اعجاز تربیتی بودن کل قرآن با ادعای اجاز در دو آیه. نتیجه آنکه گرچه ادعای موارد چهارگانه رجب درباره آیه، مورد پذیرش واقع نشد؛ اما درباره پی ریزی اصول تربیتی و حقوقی روابط والدین و کودک می توان اعجاز را مطرح کرد

The Educational Miracle in the Verse of Reza’ah from the Viewpoint of Mustafa Rajab and Its Criticism

The miracle of the Quran has various dimensions, one of the most important of which is the scientific miracle. The educational miracle is one of the types of a scientific miracle. Mustafa Rajab is one of the researchers who has claimed an educational miracle about the Reza’ah verse (Baqarah/233). The purpose of the research is to criticize the educational miracle in the verse of Reza’ah from the point of view of Mustafa Rajab. The research method is descriptiveanalytical in terms of data collection and analysis. In this way, to extract the exact definition of miracles and approaches, as well as the claim of educational miracles in Reza’ah verse, related scientific texts and lexical books have been referred and the obtained data have been analyzed. The findings of the research were that there are three approaches to the educational miracle, and the “propositional miracle” is one of the approaches in which the claim of Rajab’s miracle is placed. He claimed miracles about this verse in four ways. First, in choosing the words “wald” and “walidah”; Second, in the selection of the word “la tuzarru’; thirdly, in divorce and inclusion of damages and fourth, in observing the principle of peace in marriage and family education. Criticisms of Rajab’s claim include the use of nonmassive recitations to prove the miracle of education, the acceptance of the lexical wonder of the verse, as well as the ageold rules of parentchild relationships without the existence of a miracle, the literary miracle based on the assumption of the existence of a miracle, lack of independence and the subordination of the miracle of education, the confusion of the basis of the educational miracle in the whole Quran with the claim of permission in two verses. The result is that although Rajab’s claim of four cases about the verse was not accepted; but about the establishment of educational and legal principles of parentchild relations, miracles can be put forward