بررسی عوامل موثر بر دانسیته بافت پستان در ماموگرافی بیماران مراجعه کننده به مرکز بیماری های پستان

چکیده مقدمه: در حال حاضر تنها روش غربالگری سرطان پستان که باعث کاهش مرگ و میر ناشی از این بیماری می شود، ماموگرافی است. از عواملی که منجر به نتایح منفی کاذب در ماموگرافی می گردد اثر دانسیته و تراکم بافت پستانی است که با افزایش تراکم بافت در ماموگرافی، حساسیت ماموگرافی کاهش می یابد. از طرفی، افزایش تراکم بافت پستان منجر به افزایش ریسک ابتلا به سرطان پستان می شود. عوامل مختلفی مانند ارث، ژنتیک، عوامل هورمونی و باروری، عوامل تغذیه ای و .... بر میزان تراکم بافت پستانی تاثیر می گذارند ولی هنوز علت قطعی برای این مسیله مشخص نشده است. این مطالعه جهت بررسی عوامل احتمالی موثر بر افزایش تراکم بافت پستان در ماموگرافی طراحی شده است.روش بررسی: در این مطالعه مقطعی در مجموع 428 بیمار مورد بررسی قرار گرفتند و پرسشنامه حاوی متغیرهای مرتبط با خصوصیات دموگرافیک بیماران شامل سن، سطح تحصیلات، وضعیت اقتصادی- اجتماعی، سن پدر هنگام تولد، سن مادر هنگام تولد، نارس بودن هنگام تولد، وزن هنگام تولد، وزن پیش از بلوغ، متغیرهای آنتروپومتریک مثل bmi و متغیرهای وابسته به باروری و مصرف هورمون ها مانند سن شروع قاعدگی، مصرف قرص های ضدبارداری(ocp)، وضعیت قاعدگی و سایز پستان در بیمارانی که در سال 91 در کلینیک پستان جهاد دانشگاهی تحت انحام ماموگرافی قرار گرفتند تکمیل و مورد بررسی قرار گرفت. جهت تعیین ارتباط متغیرهای مورد مطالعه و میزان تراکم بافت پستان در ماموگرافی از آزمون chi-square و رگرسیون لجستیک استفاده شد.یافته ها: میانگین سن بیماران برابر 3/49 با انحراف معیار 8/10 بدست آمد. 7/64% افراد کمتر از 50 سال بودند. حدود 40% از بیماران تراکم پایین و 60% تراکم بالای نسج پستان داشتند. نتایج مطالعه ارتباط معنی داری بین سن کمتر از 50 سال، breast cup size کوچک، bmi پایین و وضعیت پره منوپوز با نمای متراکم در ماموگرافی نشان داد (001/0 > p). ارتباط معنی داری بین متغیر مصرف ocp و سن منارک با نمای متراکم در ماموگرافی مشاهده نشد (05/0 < p).نتیجه گیری: تراکم بالاتر پستان که در زنان جوان پره منوپوز با bmi پایین مشاهده شد، ممکن است موجب حساسیت پایین تر ماموگرافی در این افراد شود. این مسیله می تواند تاکیدی بر اهمیت وضرورت کنترل های بیشتر با فواصل نزدیک تر و استفاده از سایر ابزارهای تشخیصی سرطان پستان در گروه های مذکور باشد.