اثربخشی زوج‌درمانی متمرکز بر شفقت بر کارکرد خانواده و کیفیت زندگی زناشویی زوجین دارای همسر مبتلا به سرطان پستان

مقدمه: سرطان پستان بر رابطه زناشویی زنان و همسران‌شان تاثیر منفی می‌گذارد. هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی زوج‌‌درمانی متمرکز بر شفقت بر کارکرد خانواده و کیفیت زندگی زناشویی زوجین دارای همسر مبتلا به سرطان پستان بود.روش‌ بررسی: روش انجام پژوهش مداخله‌ای بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه زنان مبتلا به سرطان پستان شهر تبریز و همسران آن‌ها که در بازه زمانی چهار ماهه از خرداد تا پایان شهریور 1402 به بیمارستان الزهرا تبریز مراجعه کرده‌ بودند تشکیل داد. در مجموع، 16 زوج با رعایت ملاک‌های ورود به‌مطالعه و با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب، و به‌صورت تصادفی بلوکی به دو گروه مداخله (8 زوج) و گواه (8 زوج) تقسیم شدند. گروه مداخله زوج‌درمانی متمرکز بر شفقت را در 8 جلسه 1.5 ساعته (دو ماه، هفته‌ای یک جلسه) به‌صورت گروهی، طبق برنامه درمانی کاظمی و همکاران دریافت کردند، و گروه گواه هیچ درمانی را دریافت نکردند. هر دو گروه، پیش، پس و 5 ماه پس از مداخله به‌ پرسشنامه‌های 60 سوالی کارکرد خانواده اپشتاین و همکاران (1983) و 39 سوالی تنظیم کیفیت زندگی زناشویی ژانگ و همکاران (2013) پاسخ دادند. تجزیه و تحلیل یافته‌ها از طریق آزمون تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر و با استفاده از نرم‌افزار spss-24 انجام گرفت.یافته‌ها: در پیش‌آزمون، میانگین و انحراف معیار گروه مداخله برای کارکرد خانواده زنان 4/01±106/88 و مردان 2/41±109/25 و برای کیفیت زندگی زناشویی زنان 2/51±77/38 و مردان 3/16±70/75، و در گروه گواه برای کارکرد خانواده زنان 3/58±102/38و مردان 2/97±106/75 و برای کیفیت زندگی زناشویی زنان 3/08±70/88و مردان 2/63±73/50 بود (0/05p). در مرحله پیگیری، اثر زوج‌درمانی متمرکز بر شفقت بر کارکرد خانواده زنان 45/ 3±38 /113 و مردان 09/ 2±75/ 114 و کیفیت زندگی زناشویی زنان 38 /2±38/ 83 و مردان 04/ 3±50 /76 ماندگار بود (001/ 0>p).نتیجه‌گیری: براساس یافته‌های این پژوهش می‌توان نتیجه گرفت که زوج‌درمانی متمرکز بر شفقت موجب افزایش کارکرد خانواده و کیفیت زندگی زناشویی زوجین دارای همسر مبتلا به سرطان پستان شده است.

effectiveness of compassion-based couple therapy in family functioning and marital life quality of couples with spouses suffering from breast cancer

introduction: breast cancer has adverse effects on marital relationships. the present study aimed to assess the effectiveness of compassion-based couple therapy (cbct) on family functioning and marital life quality in couples with spouses suffering from breast cancer.methods: the research method was interventional. the statistical population of the study was made up of all women with breast cancer and their spouses who visited al-zahra hospital in tabriz for four months, from june to the end of 2023 (n=844). in total, 16 couples who met the inclusion criteria were selected via the available sampling method and were randomly assigned to two intervention groups (eight couples) and control groups (eight couples). the intervention group received cbct in 8 sessions of 1.5 hours (two months, one session per week) as a group, according to the treatment plan proposed by kazemi & et al.; nonetheless, the control group did not receive any intervention. both groups responded to the mcmaster family assessment device (fad) (epstein et al., 1983) and marital quality scale (zhang et al., 2013) before, after, and five months after the intervention. data were analyzed in spss software (version 24) using repeated-measures analysis of variance.results: in the pre-test, the mean scores of family functioning were 106.88±4.01 and 109.25±2.41 for women and their spouses, respectively. moreover, mean marital life quality scores were 77.38±2.51 and 70.75±3.16 for women and their spouses. in the control group, family functioning mean scores were 102.38±3.58 and 106.75±2.97 for women and men. mean scores of marital life quality were 70.88±3.08 and 73.50±2.63 for women and men (p<0.05). cbct increased family functioning and marital life quality of couples with spouses suffering from breast cancer in the post-test (family functioning of women 113.62±3.40 and men 115.38±2.07 and marital life quality of women 83.38±2.38 and men 76.62±3.09) compared to the control group (family functioning of women 102.38±3.51 and men 105.75±2.93 and marital life quality of women 70.38±3.04 and men 73.25±2.52) (p<0.001). in the follow-up stage, cbct had a persistent effect on the family functioning of women (113.38±3.45) and men (114.75±2.09) and marital life quality of women (83.38±2.38) and their spouses (76.50±3.04) (p<0.001).conclusion: as evidenced by the results of this study, it can be concluded that cbt increased family functioning and marital life quality in couples with spouses suffering from breast cancer.