عوامل موثر بر انجام رفتار خودآزمایی پستان در زنان خانه‌ دار شهر بیرجند بر اساس الگوی فرانظری

مقدمه: خودآزمایی پستان ابزاری ساده، ارزان و بدون نیاز به فناوری جهت تشخیص زودهنگام سرطان پستان است و در بیشتر کشورها خصوصاً کشورهای در حال توسعه تنها شیوه واقع گرایانه کشف سریع سرطان پستان می باشد. لذا این مطالعه با هدف تعیین عوامل موثر بر انجام رفتار خودآزمایی پستان در زنان خانه دار انجام شد.روش بررسی: این مطالعه توصیفی تحلیلی بر روی 450 نفر از زنان خانه دار 40-20 سال مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی که به روش خوشه ای چند مرحله ای تصادفی انتخاب شده بودند، انجام شد. داده ها از طریق پرسشنامه محقق ساخته مشتمل بر اطلاعات دموگرافیک و سازه های مدل فرانظری جمع آوری گردید. سپس در نرم افزار spss19 وارد و برای داده های نرمال از آزمون t و آنالیز واریانس یک طرفه و داده های غیرنرمال کروسکال والیس، من ویتنی و تست دقیق فیشر استفاده شد.یافته ها: میانگین سنی زنان 5.2±30.7 سال بود. بر اساس سازه مراحل تغییر 32.9% زنان در مرحله پیش تفکر، 19.6% تفکر، 23.3% آمادگی، 18.2% عمل و 6% در مرحله نگهداری بودند. میانگین نمره سازه توازن تصمیم گیری 0.57±2.33، فرآیندهای تغییر 0.82±2.51 و خودکارآمدی 0.81±1.61 بود. از بین متغیرهای مورد مطالعه سطح تحصیلات و آگاهی رابطه معنی داری را با سازه های مدل نشان دادند (p<0/05). نتیجه گیری: با توجه به نتایج مطالعه اکثریت زنان مورد مطالعه رفتار خودآزمایی پستان را انجام نمی دادند. لذا انجام مداخلات آموزشی به منظور ارتقای رفتار خودآزمایی پستان ضروری به نظر می رسد.

Factors Affecting Breast Selfexamination Behavior in Housewives in Birjand Based on the Transtheoretical Model

Introduction: Breast selfexamination is a simple, inexpensive, and technologyfree tool for early detection of breast cancer, and in most countries, specifically in developing countries, it is the only genuine way to detect breast cancer rapidly. So, the current study was done to determine the factors affecting breast selfexamination behavior in housewives.Methods: This descriptiveanalytical study was done with 450 housewives aged 2040 years visiting health centers in Birjand, South Khorasan. The sample was randomly selected using a multistage cluster sampling method. Data were collected through a researchermade questionnaire consisting of demographic information and transtheoretical model constructs and then were entered into the SPSS 19 software. Variables of normal distribution were analyzed using t tests and oneway analysis of variance, while nonnormal data were analyzed using the KruskalWallis, MannWhitney, and Fisher’s exact tests.Results: The mean age of women was 30.7 ± 5.2 years. Based on the structure of the change steps, 32.9% of the women were at the precontemplation stage, 19.6% at the contemplation stage, 23.3% at the preparation stage, 18.2% at the action stage, and 6% at the maintenance stage. The mean score was 2.33 ± 0.57 for the decision structure, 2.51 ± 0.82 for the change process, and 1.61 ± 0.81 for the selfefficacy. Among the variables studied, the level of education and awareness showed a significant relationship with the model constructs (p < 0.05).Conclusion: According to the results of the study, most women studied did not perform breast selfexamination. Consequently, it is necessary to perform educational interventions to improve the behavior of breast selfexamination.