|
|
|
|
سن‌سنجی و خاستگاه سنگهای آتشفشانی منطقه خونیک (جنوب بیرجند، خراسان جنوبی) با بهره‌گیری از ایزوتوپ‌های استرانسیم و نئودیمیم
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
سمعیی سمیه ,کریم‌پور محمدحسن ,قادری مجید ,حیدریان شهری محمدرضا ,سانتوز ژوزه فرانسیسکو
|
|
منبع
|
پترولوژي - 1395 - دوره : 7 - شماره : 28 - صفحه:145 -160
|
|
چکیده
|
منطقه خونیک در جنوب بیرجند، در استان خراسان جنوبی و در کناره خاوری بلوک لوت جای دارد. سنگهای آتشفشانی ترسیری در این منطقه ترکیب آندزیتی و تراکی‌آندزیت هستند. سن‌سنجی به روش روبیدیم‌استرانسیم بر روی کانیهای پلاژیوکلاز، هورنبلند و کل سنگ نمونه هورنبلند پیروکسن آندزیت انجام شد. بر این پایه، سن جایگیری مجموعه آتشفشانی در منطقه خونیک 11±58 میلیون سال پیش (پالئوسن پایانی) به‌دست آمد. این سنگها دارای ترکیب ایزوتوپی 87sr/86srو εnd اولیه به‌ترتیب 7046/0 تا 7049/0 و 16/2+ تا 12/3 + هستند. برپایه داده‌های ایزوتوپی، ماگمای مادر سنگهای آتشفشانی از گوشته تهی‌شده پدید آمده و دچار کمترین آلودگی پوسته‌ای در هنگام تبلوربخشی شده است. از دیدگاه زمینشیمیایی، سنگهای آتشفشانی منطقه خونیک کالک‌آلکالن تا شوشونیتی و متاآلومین هستند. غنی‌شدگی از lileها و آنومالی منفی nb و ti در سنگهای آتشفشانی نشانه پیدایش آنها در پهنه فرورانش و در جایگاه زمین‌ساختی کناره‌های فعال قاره‌ای است. برپایه الگو‌سازی انجام‌شده، این سنگها در نتیجه 1 تا 5 درصد ذوب‌بخشی گوشته متاسوماتیسم شده با ترکیب اسپینل‌گارنت‌لرزولیت پدید آمدهاند.
|
|
کلیدواژه
|
ایزوتوپ‌های استرانسیم و نئودیمیم، زمینشیمی سنگهای آتشفشانی، خونیک، بلوک لوت
|
|
آدرس
|
دانشگاه فردوسی مشهد, دانشکده علوم, گروه زمینشناسی, ایران, دانشگاه فردوسی مشهد, دانشکده علوم, گروه زمینشناسی, ایران, دانشگاه تربیت مدرس, دانشکده علوم پایه, گروه زمین شناسی اقتصادی, ایران, دانشگاه فردوسی مشهد, دانشکده علوم, گروه زمینشناسی, ایران, دانشگاه آویرو, دانشکده علوم, گروه زمینشناسی, پرتغال
|
|
پست الکترونیکی
|
jfsantos@ua.pt
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Dating and source determination of volcanic rocks from Khunik area (South of Birjand, South Khorasan) using RbSr and SmNd isotopes
|
|
|
|
|
Authors
|
Samiee Somayeh ,Karimpour Mohammad Hassan ,Ghaderi Majid ,Hidarian Shahri Mohammad Reza ,Santos Jose Francisco
|
|
Abstract
|
The Khunik area is located in the south of Birjand, Khorasan province, in the eastern margin of Lut block. Tertiary volcanic rocks have andesite to trachyandesite composition. Dating analyzing by RbSr method on plagioclase and hornblende as well as wholerock isochron method was performed on pyroxenehornblende andesite rock unit. On this basis the emplacement age is Upper Paleocene (58±11 Ma). These rocks have initial 87Sr/86Sr and εNd 0.70460.7049 and 2.163.12, respectively. According to isotopic data, volcanic rocks originated from depleted mantle and have the least crust contamination while it was fractionated. Geochemically, Khunik volcanic rocks have features typical of calkalkaline to shoshonite and are metaluminous. Enrichment in LILEs and typical negative anomalies of Nb and Ti are evidences that the volcanic rocks formed in a subduction zone and active continental margin. Modeling suggests that these rocks were derived dominantly from 1–5% partial melting of a mainly spinel garnet lherzolite mantle source that is metasomatized by slabderived fluid.
|
|
Keywords
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|