سنگ‌زایی و زمین‌شیمی سنگ‌های آتشفشانی خاور نابر (جنوب‌باختری کاشان) با تاکید بر نقش آلایش پوسته‌ای

منطقه مورد بررسی در خاور روستای نابر و در جنوب‌باختری کاشان جای دارند و بخشی از پهنه ماگمایی ارومیه – دختر به‌شمار می‌آید. سنگ‌های آتشفشانی ‌خاور منطقه نابر با سن ائوسن شامل پیروکسن آندزیت، آندزیت، داسیت و ریولیت هستند. بافت‌های پورفیری، گلومروپورفیری، میکرولیتی و غربالی، بافت‌های غالب در این سنگ‌ها هستند. کانی‌های پلاژیوکلاز، کلینوپیروکسن و آمفیبول از کانی‌های اصلیِ پیروکسن‌آندزیت‌ها و آندزیت‌ها هستند؛ اما در داسیت‌ها و ریولیت‌ها پلاژیوکلاز، آمفیبول، کوارتز، بیوتیت و پتاسیم‌فلدسپار کانی‌های اصلی هستند. پلاژیوکلاز و کوارتز با خوردگی خلیجی و لبه‌های گردشده، پلاژیوکلاز با منطقه‌بندی نوسانی، بافت غربالی و حاشیه غبارآلود از بافت‌های نشان‌دهنده نبود تعادل و رویداد آمیزش ماگمایی (magma mixing) دانسته می‌شوند. در نمودارهای بهنجارسازی نسبت به ترکیب کندریت و گوشته اولیه، غنی‌شدگی از عناصر lree و lile و تهی‌شدگی از عناصر hree و hfse دیده می‌شود. این ویژگی از ویژگی‌های سنگ‌های کالک‌آلکالن و کمان‌های آتشفشانی وابسته به پهنه فرورانش است و می‌تواند نشان‌دهنده آلایش با مواد پوسته‌ای نیز باشد. مقادیر بالای la/nb (36/42) و آنومالی منفی ti و nb در نمودارهای عنکبوتی می‌توانند نشان‌دهنده آلایش پوسته‌ای در این سنگ‌ها باشند. نسبت nb/la کم (5/023/0) و نسبت sr/ce بالا (194/8) در نمونه‌های منطقه نیز نشان‌دهنده آلایش ماگمای سازنده سنگ‌ها با مواد پوسته‌ای است. این سنگ‌ها از ماگمای برآمده از ذوب‌بخشی گوشته غنی‌شده با نرخ ذوب 1 تا 5 درصدیِ یک خاستگاه اسپینل‌لرزولیتی پدیده آمده‌اند.