شیمی کانی و دمافشارسنجی سنگ‌های میگماتیتی منطقۀ بروجرد (شمال پهنۀ سنندج-سیرجان)

میگماتیت ها، بخش مهمی از دگرگونی درجۀ بالای هالۀ دگرگونی بروجرد (شمال پهنۀ سنندج -سیرجان) را تشکیل داده اند. مجموعۀ میگماتیتی، دربردارندۀ میگماتیت ها، میگماتیت های تحوّل یافته از شیست ها و میگماتیت های تحوّل یافته از هورنفلس ها با تنوّع ساختاری و کانی شناسی است. این سنگ ها به صورت بخش های روشن (لوکوسوم)، تیره (ملانوسوم) و تیره و روشن (مزوسوم) دیده می شوند. بخش روشن عمدتاً از کانی های کوارتز، پلاژیوکلاز، آلکالی فلدسپار، بیوتیت و مسکوویت تشکیل شده است و بافت پرتیت، پویی کیلوبلاستیک، گرانوبلاستیک، گرافیکی و میرمکیتی دارد. ملانوسوم ها، بیوتیت، گارنت، آندالوزیت، سیلیمانیت و تورمالین هستند و بافت لپیدوبلاستیک، پورفیرولپیدوبلاستیک و لپیدوپورفیروبلاستیک دارند. در مزوسوم ها علاوه بر کانی های تیره، بیش تر کانی های تشکیل دهندۀ بخش روشن نیز مشاهده می شود و معمولاً بافت پورفیروبلاستیک، لپیدوبلاستیک و گرانوبلاستیک نشان می دهند. با توجّه به نتایج به دست آمده از بررسی های پتروگرافی و تجزیۀ شیمیایی سنگ کل، سنگ مادر غالب آنها سنگ های پلیتی بوده است. نتایج دما فشارسنجی به دست آمده، محدودۀ دمایی 568 تا 662 درجۀ سانتیگراد و فشار 8/2 تا 3/3 کیلوبار را نشان می دهد. با توجّه به دما و فشار محاسبه شده، گرادیان زمین گرمایی به ترتیب برای شیست های میگماتیتی و میگماتیت ها 48 و60 درجۀ سانتیگراد بر کیلومتر است. انتشار حرارت ناشی از تودۀ بروجرد و ماگماتیسم مافیک (که انکلاوهایی از آنها در گرانیتوییدها دیده می شود) و سیالات فرورانشی، سبب ایجاد میگماتیت ها شده است. عامل اصلی افزایش گرادیان زمین گرمایی، وجود توده های آذرین داغ و ورود سیالات تودۀ نفوذی در قوس های ماگمایی است.