مینرال‌شیمی و تعیین خاستگاه تورمالین‌های توده گرانیت-گنایس شمال‌شرق معدن ژان، استان لرستان

رخنمون توده گرانیت-گنایس میلونیتی بخشی از پهنه زمین‌ساختی سنندج-سیرجان است که در شمال‌شرق معدن سنگ ساختمانی ژان واقع شده است. بلورهای تورمالین این توده به رنگ کاملاً سیاه و به صورت لکه‌ای، لخته‌ای یا اجتماعی از دانه‌های ریز مشاهده می‌شود. بررسی تجزیه‌های ریزکاو الکترونی نشان می‌دهد تورمالین‌های بررسی شده دارای ترکیب شورل-‌دراویت با تمایل بیشتر به سمت شورل هستند و از نظر خاستگاه به محیط‌های گرانیتی متعلق بوده و با خاستگاه ماگمایی متاثر از شرایط گرماب شکل گرفته‌اند. بررسی نحوه توزیع عناصر در ساختار تورمالین نشان می‌دهد، ترکیب شیمیایی میزبان عامل اصلی تامین و توزیع کننده عناصر در ساختار تورمالین طی روند تفریق و همچنین، فرآیند گسترش گسلش و بالا آمدن توده گرانیتوئیدی است. تعدادی از مکانیسم‌های جانشینی غالب در ساختار تورمالین‌های مورد بررسی مطابق با بردارهای جایگزینی شامل: □x al (na r2+)-1، 2 1 xna-1 zal-1+xca1 yr (oh)-1,، (fe2+ fe3+) (mg al)-1 است