نقش گوشته منبع مورب و پوسته قاره‌ای در منشا سنگ‌های آتشفشانی ترسیری منطقه ناش در شرق رودبار، شمال ایران

سنگ‌های آتشفشانی ترسیری ناش در کوه‌های البرز در شرق رودبار (شمال ایران) دارای تنوع ترکیبی بین اولیوین بازالت، آندزیت بازالتی، پیروکسن آندزیت و آندزیت هستند. از نظر پتروگرافی وجود گزنولیت‌ها و گزنوکریست‌های متنوع، از شواهد آلودگی پوسته‌ای این سنگ‌هاست. همبستگی مثبت cao/al2o3 در برابر mgo و همبستگی مثبت al2o3 در برابر sio2 از نشانه‌های تفریق اولیوین و کلینوپیروکسن در روند تحولات سنگ‌های منطقه است. همبستگی مثبت k2o/p2o5 با sio2 و همبستگی مثبت la/sm در برابر k2o/p2o5 حکایت از آلودگی ماگما با پوسته قاره‌ای‌ دارد. مطالعه الگوهای عناصر کمیاب ناسازگار و مقایسه آنها با مقادیر پوسته‌ای بیانگر آلودگی سنگ‌های منطقه با پوسته‌ قاره‌ای زیرین و فوقانی است. روندهای خطی در نمودار تغییرات nb/y در برابر zr/y، دو ناحیه منشا متفاوت، یکی گوشته منبع مورب و دیگری پوسته قاره‌ای را برای منشا سنگ‌های منطقه معرفی می‌کند. تغییرات y/nb در برابر zr/nb و نیز rb/y در برابر nb/y بیانگر آلودگی پوسته‌ای ماگماهای منشا گرفته از منبع مورب است. بررسی‌های ژیوشیمیایی نشان می‌دهد که سنگ‌های منطقه از ذوب 15 درصد یک منبع گوشته‌ای تیپ مورب با رخساره اسپینل در یک محیط داخل صفحه قاره‌ای حاصل شده است که با درجات متفاوتی با سنگ‌های پوسته قاره‌ای آلوده شده‌اند.