بررسی ساختار و ریخت‏‌شناسی زیرکن‏‌ها در میگماتیت‏‌های پلیتی مناطق همدان، تویسرکان و بروجرد، پهنة سنندج- سیرجان

در بخش شمالی پهنة سنندج سیرجان (همدان، تویسرکان و بروجرد)، رخنمون‏‌هایی از سنگ‏‌های میگماتیتی حضور دارند که از متاتکسیت تا دیاتکسیت تغییر می‏‌کنند. در مزوسوم این میگماتیت‏‌ها، دو نوع زیرکن موروثی (2 میلیارد و 590 میلیون سال پیش تا 190 میلیون سال پیش) و دگرگونی (180 میلیون سال پیش تا 160 میلیون سال پیش) یافت می‌شوند. در تصویرهای کاتدولومینسانس، زیرکن‏‌های موروثی به‏‌صورت شکل‏‌دار تا نیمه‏‌شکل‏‌دار هستند و منطقه‌بندی نوسانی و گاه حاشیه مضرس نشان می‌دهند. زیرکن‏‌های دگرگونی به شکل دانه‏‌های ستبر، فاقد منطقه‌بندی ماگمایی و با بافت شبحی هستند و به‌صورت غلاف نازکی در اطراف هسته‏‌های موروثی رشد کرده‏‌اند. گاهی نیز زیرکن‏‌های دگرگونی شامل بلورهای منفردی هستند که هستة موروثی ندارند. شواهد ساختاری نشان می‏‌دهد پیدایش زیرکن‏‌های دگرگونی توسط فرایند بازتبلور و انتقال عنصرهای سازندة آنها در شرایط ساب‏‌سالیدوس روی داده است. حضور فاز سیال ناشی از ذوب‏‌بخشی در هنگام میگماتیت‏‌زایی، از یک سو زیرکن‏‌های دگرگونی شکل‌دار با منطقه‌بندی نوسانی را پدید آورده است و از سوی دیگر، از دگرریختی ناشی از برش در ساختار درونی این کانی جلوگیری کرده است. زیرکن‏‌های دگرگونی با سن نزدیک به 180 میلیون سال پیش و کمتر، در پی دگرگونی حرارتیدینامیکی دوره‌های ژوراسیک هسته‏‌بندی کرده‏‌اند.

Study of structure and morphology of zirconsin pelitic migmatites in Hamedan, Touyserkan andBoroujerd regions, Sanandaj-Sirjan zone

Several outcrops of migmatitic rocks (metatexite to diatexite) developed in the northern part of the SanandajSirjan zone (Hamedan, Touyserkan and Boroujerd). Two types of inherited zircons (2590 to 190 Ma) and metamorphic zircons (180 to 160 Ma) are found in the mesosome of migmatites. As the cathodoluminescence images display, inherited zircons are euhedral to subhedral with oscillatory zoning, and are jagged their margins in some cases. Metamorphic zircons as thick form grains are characterized by the lack of magmatic zoning and the presence of ghost texture, growing on the margins of the inherited zircons as a thin sheath.  In some cases, metamorphic zircons are found as single crystals without any inherited nuclei. As the structural evidence suggests the process of recrystallization formed metamorphic zircons and their elements were moved under subsolidus conditions. During migmatization, on one hand, the presence of fluid phase due to partial melting, gave rise to the formation of metamorphic zircons showing oscillating zoning and on the other hand, it has precluded the deformation due to shearing in the internal structure of these phases.  Metamorphic zircons, belonging to 180 Ma, and younger are possibly nucleated through the Jurassic period thermaldynamic metamorphism.