سنگ‏‌شناسی، زمین‏‌شیمی و خاستگاه دایک‏های داسیتوییدی میرآباد جنوب زاهدان (جنوب‌خاوری ایران)

دایک‏‌های داسیتوییدی میرآباد، در استان سیستان و بلوچستان، در پهنه‌ جوش‏‌خورده‌ سیستان و جنوب شهر زاهدان، در نزدیکی روستای میرآباد برونزد دارند. سنگ میزبان این دایک‏‌ها مجموعه‏‌های فلیشی ائوسن و آمیزه‌ رنگین افیولیتی کرتاسه است. ترکیب سنگ‏‌شناختی این دایک‏‌ها بیشتر داسیتوییدی است و از کانی‏‌های پلاژیوکلاز، کوارتز، هورنبلند و بیوتیت ساخته شده‏‌اند. بافت غالب این سنگ‌ها پورفیری است. این دایک‏‌ها مرز مشخصی با سنگ‏‌های میزبان نشان می‌دهند و گاه انکلاوهای متاپلیتی دارند. سرشت آنها کالک‌آلکالن و متاآلومین است و خاستگاه آذرین (i) دارند. از عنصرهای lree و lil غنی‌شدگی و از عنصرهای hree و hfs تهی‌شدگی نشان می‌دهند. نبود آنومالی مشخص در عنصر یوروپیم، چه‌بسا نشان‌دهنده‌ شرایط اکسیدان ماگمای سازنده‌ آنهاست. روندهای مشابه ree و نمودارهای عنکبوتی این دایک‏‌ها خاستگاه یکنواخت و همانند آنها را نشان می‌دهد. نمودارهای تکتونوماگمایی نشان‌دهنده‌ وابستگی این دایک‏‌ها به پهنه‌های ‏فرورانشی است. برپایه‌ نمودار ta/yb دربرابر th/yb گمان می‏‌رود که ماگمای سازنده‌ این دایک‏‌ها از گوه‌ گوشته‏‌‏‌ای بالای تخته‌ فرورو که معمولاً تحت‌تاثیر سیال‌های آزادشده از تخته‌ فرورو و عنصرهای موجود در آن (مانند: سیلیسیم، پتاسیم و سدیم) قرار می‏‌‏‌گیرند، چنین ماگماهایی را پدید می‌آورند. پس پیدایش این دایک‏‌ها همزمان با ماگماتیسم و فرورانش پوسته‌ اقیانوسی نئوتتیس بین بلوک‏‌های لوت و افغان روی داده است.

Petrology, geochemistry and origin of Mirabad dacitoid dykes, south of Zahedan(Southeast of Iran)

The Mirabad dacitoid dykes exposed in the Sistan and Baluchestan province, Sistan suture zone and South of Zahedan city, near Mirabad village. These dykes, with mainly dacitoid in composition, are hosted by the Eocene flysch assemblages and the Cretaceous ophiolitic mélange. They are composed of plagioclase, quartz, hornblende and biotite minerals and the dominant texture is porphyry. The studied dykes have sharp boundary with host rocks and sometimes have metapelitic enclaves. They are calcalkaline, metaaluminous and Itype nature with LREE and LILE enrichment and HREE and HFSE depletion. Europium does not show any distinct anomaly reflecting the oxidation state of magma. The rocks under study have a common origin on the base of similar REE trends and spider diagram and are related to subduction environments on tectonomagmatic diagrams. Based on the Ta/Yb versus Th/Yb tectonomagmatic diagram, it is possibly that the parent magma derived from the mantle wedge above the subduction plate, which is usually affected by the fluids released from the subducted plate and their elements (including silica, potassium and sodium). The overall results indicate that the investigated dykes are synmagmatism occurred during subduction of Neothytean oceanic crust between the Lut and the Afghanblocks.