ویژگی های آتشفشان شناسی و ژئوشیمیایی محصولات آخرین فوران سبلان، شمال باختری ایران

آتشفشان سبلان در شمال غرب ایران و در 25 کیلومتری جنوب مشکین شهر در زون ساختاری البرز غربی آذربایجان قرار دارد. سنگ های تشکیل دهنده سبلان و دامنه های شرقی و شمالی آن با حجم قابل توجهی از نهشته های پیروکلاستیک سفید خاکستری رنگ پوشیده شده که نشان از فعالیت انفجاری بسیار شدید در آخرین مرحله فعالیت این کوه عظیم است. پس از مطالعات صحرایی و نتایجی که از آن به دست آمد با استفاده از محاسبات ریاضی، فوران از نوع پلینی، حجم آخرین نهشته های پیروکلاستیک ریزشی سبلان 24/3 کیلومتر مکعب و اندیس انفجار 5 تخمین زده شد. همچنین با توجه به شکل منحنی ایزوپک، نقش باد در پراکندگی این نهشته ها از غرب به شرق بوده است. همچنین بر اساس دادههای ژئوشیمیایی، ایگنیمبریت های سبلان ریوداسیتی با ماهیت کالک آلکالن بوده و نسبت بالای ba/nb>28 و ba/ta>450 نشان دهنده ارتباط این سنگ ها با مناطق وابسته به فرورانش است.

Volcanological and Geochemical Features of the Products of Sabalan’s Last Eruption, NW Iran

Sabalan volcano is located in the northwest part of Iran and 25km south of Meshkinshahr in the west AlborzAzerbaijan structural zone. The rocks forming the Sabalan and its eastern and northern slopes are covered with significant amounts of whitegray pyroclastic deposits, which is indicating a very intense explosive activity at the last stage of this huge volcano activity. After conducting field studies and analyzing the results obtained using the mathematical calculations, a Plinian eruption was detected, and the extrapolated volume of the latest pyroclastic fall eruption was estimated 3.24 km3, and the eruption of Sabalan rated a VEI of 5. Also, due to the shape of the isopach curve, the role of wind in dispersing these deposits is from the west to the east. Also based on geochemical data, the Sabalan’s ignimbrite was rhyodacitic with calcalkaline signatures and the high ratios of Ba/Nb>28 and Ba/Ta>450 are consistent with subduction related zone.