>
Fa   |   Ar   |   En
   سنگ‌های الترامافیک در بخش میانی پهنه سنندج - سیرجان و نقش آنها در ارزیابی شرایط فیزیکوشیمیایی زمان آغاز فرورانش  
   
نویسنده اثنی عشری امیر ,سرجوقیان فاطمه
منبع پترولوژي - 1396 - دوره : 8 - شماره : 32 - صفحه:45 -66
چکیده    سنگ‌‏‌های الترامافیکی (هورنبلندیت و پیروکسنیت) در نزدیکی توده آذرین درونی ملاطالب در فاصله میان شهرستان‌های الیگودرز و ازنا، در بخش میانی پهنه سنندج سیرجان، رخنمون دارند. این سنگ‌ها کومولاهای برخاسته از ماگمایی بونینیتی هستند. این ماگما در هنگام آغاز فرورانش نئوتتیس (تریاس پایانی ژوراسیک آغازین) از گوه گوشته‌‏‌ای برخاسته‏‌ است. در ادامه فرایند فرورانش، سنگ‌‏‌های فلسیک همجوار، با کمی تاخیر، در ژوراسیک میانی متبلور شده‌‏‌اند. بررسی فراونی عنصرهای اصلی در کانی‌های الیوین، پیروکسن، آمفیبول و کانی فرعی پلاژیوکلاز در سنگ‌‏‌های الترامافیک نشان‏‌دهنده تبلور آنها از ماگمایی ساب‌‏‌آلکالن و کالک‌‏‌آلکالن در پهنه فرورانش است. ترکیب شیمیایی کانی‌‏‌های نخستین گویای فوگاسیته کم اکسیژن در ماگمای اولیه است. به‌‏‌کارگیری روش‌های گوناگون دما فشارسنجی روی این کانی‌‏‌ها گویای آنست که این کانی‌‏‌ها در دمای نزدیک به 1200- 1000 درجه سانتیگراد (مگر آمفیبول که در دمای 880 درجه متبلور شده است) و فشارِ 5/85 کیلوبار (که هم‌ارز با ژرفای نزدیک به 17 کیلومتری زمین است) پدید آمده‌‏‌اند. در یک پهنه فرورانش طبیعی و در ژرفای 17 کیلومتری زمین، دمای گوه گوشته‌‏‌ای باید کمتر از این مقدارهای به‌دست‌آمده باشد. شرایط ژئودینامیکی در هنگام آغاز فرورانش به‌گونه‌ای بوده که بالاآمدن سست‌کره از کنار پوسته فرورانده‌ و جایگیری آن در کنار گوه گوشته‌ای شدنی بوده است. همین پدیده عامل افزایش چشمگیر دما در گوه گوشته‌ای دانسته می‌‏‌شود. چنین سازوکاری با سرشت بونینیتی این سنگ‌‏‌ها همخوانی دارد.
کلیدواژه الترامافیک، بونینیت، دما - فشارسنجی، آغاز فرورانش، پهنه سنندج - سیرجان
آدرس دانشگاه پیام نور, گروه زمین‌شناسی, ایران, دانشگاه کردستان, دانشکده علوم, گروه زمین‏‌شناسی, ایران
 
   Contribution of ultramafic rocks in central SanandajSirjan zone to the characterizing of physiochemical condition during initiation of subduction  
   
Authors Esna-Ashari Amir ,Sarjoughian Fatemeh
  
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved