جامعه نیک: ارایه مدلی تحلیلی

باوجود قدمت بسیار طولانی بحث و گفت‌وگو در زمینه جامعه ایده‌آل، بسیاری از اندیشمندانی که قدم در این عرصه نهاده‌اند درنهایت در یکی از دام‌های رویا‌پردازی یا تقلیل‌گرایی گرفتار آمده‌اند. با درنظرداشتن این نکته، تحقیق حاضر تلاش دارد تا با اجتناب از اسارت در این دو دام، به مدد نظریه‌‌های تحلیلی در جامعه‌شناسی، مدلی را برای جامعه ایده‌آل طراحی کند و سپس با استفاده از داده‌های تجربی، دوری و نزدیکی جوامع مختلف را در دست‌یابی به این مدل بسنجد. چارچوب تحلیلی این مدل، که برمبنای نظریه کنش پارسونز و نظریه ساختاربندی گیدنز ترسیم شده است، شامل دو سطح ـ ساختاری و فردی ‌ ـ و چهار بعد (اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی) اصلی است. مطابق این چارچوب، جامعه نیک جامعه‌ای است که درکنار دست‌یابی به توسعه در هریک از سطوح و ابعاد یادشده، هم‌زمان عامل تعادل را نیز به‌نحوی رعایت کرده باشد. بخش تجربی تحقیق که درواقع نوعی بررسی اعتبار مدل نیز محسوب می‌شود، برپایه تحلیل داده‌های ثانوی ماخوذ از منابع آماری مختلف است. مطابق نتایج به‌دست‌آمده، از بین پنج کشور بررسی‌شده در این تحقیق ‌ـ فنلاند، اسلواکی، ترکیه، چین و ایران‌ـ فنلاند بیشترین قرابت را با جامعه نیک نشان داده است.