تحلیل روایت تجربه زیسته ساکنان مناطق مرزی از مصائب حیات اجتماعی (مورد مطالعه: روستای هانی‌گرمله)

مرزنشینان بیش از سایرین تحت تاثیر وضعیت مرزها هستند و هر تغییری در روابط بین‌الملل یا درون مرزهای کشور، بر زندگی روزمره و زیست‌جهان آن‌ها تاثیرگذار است. در وضعیت کنونی، یک مرز سازمان‌یافته می‌ تواند چالش‌ ها و فرصت‌هایی را برای افراد ساکن در آن فراهم کند. این چالش‌ ها و فرصت‌ ها یا ذاتی مناطق مرزی ‌اند و یا این‌ که در نتیجۀ شیوۀ سیاست‌گذاری‌ های اِعمال‌شده در این مناطق به‌ وجود آمده‌اند. بنابراین پرداختن به تجربۀ زیستۀ‌ مرزنشینی اهمیتی استراتژیک در بُعد سیاست‌گذاری دارد. در این پژوهش به بررسی تجربۀ زیستۀ ساکنان مناطق مرزی از مصائب حیات اجتماعی روستای ‌هانی‌گرمله واقع در نوار مرزی شهرستان پاوه پرداخته شد. منظومۀ مفهومی ما برگرفته از مرزنشینی، مصائب اجتماعی و جامعۀ بیم‌زده (ریسک) الریش بک بود. روش تحقیق حاضر کیفی و مبتنی بر تحلیل روایت بود. شیوۀ نمونه‌ گیری هدفمند و ابزار گردآوری داده‌ها مصاحبۀ عمیق و نیمه‌ساختاریافته است. نتایج نشان داد که تفاوت زیادی بین روایت مرزنشینان از زندگی‌شان با وضعیت زندگی در مناطق مرکزی‌ وجود دارد و در بیان علت به‌وجودآمدن این وضعیت، اکثراً بر ویژگی‌ها و وضعیت اقتصادی و فرهنگی خود تاکید می‌کنند. مصاحبه‌شوندگان با مضامینی نظیر «تمایز زندگی مرزنشینان با دیگر مناطق»، «درهم‌تنیدگی حیات اجتماعی و زندگی مرزنشینی»، «مخاطرات مراودات مرزی»، «حک‌شدگی اقتصاد کولبری»، «درحاشیه‌بودن»، «ضعف امکانات، خدمات و زیرساخت‌های مرزی»، «به‌حاشیه‌رفتن مسائل زیست‌محیطی در مناطق مرزی» و نظایر آن، حس متفاوت‌بودن از دیگران را تجربه می‌کنند. در این پژوهش سوژه‌های مطالعه (ساکنان روستای مرزی)، استراتژی‌ها و راه‌های برون‌رفت از این مشکلات را در مواردی مانند تغییر نگاه کارگزاران توسعه به مرز، اقدامات توسعه‌ ای عاجل و ایجاد امکانات و گسترش خدمات بوده است.