برساخت اعتیاد و روند اُبژه‌سازی معتاد در دهه های پس از انقلاب 1357

هدف از این مطالعه واکاوی برساخت ذهن معتاد و خانواده او متاثر از گفتمان های مسلط اعتیاد در دهه های پس از انقلاب 1357 است. به عبارتی، روند ساخته شدن ذهن تحت تاثیر »حقیقت « اعتیاد در گفتمان های مسلط مدنظر است. چگونگی شکل گیری احساسات و اندیشه ها در عرصه اعتیاد از طریق مطالعه ساختار زبان و تحولات آن با عنایت به شرایط اقتصادی، فرهنگی و تاریخی مطمح نظر بوده است. در این مطالعه از روش میدانی با تکنیک مشاهده، مشاهده مشارکتی و مصاحبه های عمیق با رویکردی انتقادی و تفسیرگرایانه با معتادین و خانواده هایشان بهره گرفته شده است. نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد که معتادین برساخته ای از تداوم گفتمان های مسلط در خانواده و کمپ ها هستند. بر اساس چهار قالب معرفتی مسلط بر شناخت اعتیاد و معتاد در ایران از سال 1357 تا به امروز (علی زاده، 1396) که شامل گفتمان انقلابی، گفتمان اجتماعی، گفتمان اقتصادی و گفتمان بازار شد، روند برساخته شدن ذهن معتاد و خانواده تحت تاثیر »حقیقت « اعتیاد و ابژه سازی معتاد در این قالب های گفتمانی بر اساس تجربه زیسته آنان بازنمایی شد. قابل ذکر است که در مواردی از تجربه زیسته افراد مورد مطالعه، مکانیزم های قدرتی در این چهار گفتمان به صورت ترکیبی خودنمائی کردند. همچنین ذهن معتاد و خانواده او، متاثر از گفتمان انجمن معتادین گمنام نیز شکل گرفته که این گفتمان از دو طریق، یکی معرفی »حقیقت « اعتیاد به مثابه ضعف معنویت و دیگری جلوه دادن اعتیاد به مثابه امری طبیعی و نه امری اجتماعی، در امتداد گفتمان های مسلط بر جامعه قرار گرفته و از خانواده در مقابل معتاد حساسیت زدایی می نماید.

Construction of addiction and the process of objectizing of the addicts in the decades after the 1979 Revoloution

This study aims at the investigation of the construction of the addictchr('39')s mind and his/her family influenced by dominant discourses during the decades after the revolution of 1979. In other words, the process of constructing the mind is affected by the enonce of addiction in the dominant discourses.The process of shaping emotions and thoughts in the area of addiction has been consided via studying the structure of language and its developments regarding the economic, cultural, and historical situations. In this study, using Foucaultchr('39')s critical approach, field study with the indepth technique interviews with addicts and their families has been used..The findings of this research based on the lived experiences of the addicts and their families indicate that the addicted people are constructs of the continuations of dominant discourses in the family and in the camps based on the four epistemic formats dominant over the addiction and the addicts in Iran since 1979 till now. It includes the revolutionary discourse, social discourse, economic discourse, and market discourse. The process of construction of the addictchr('39')s mind and his/her family under the influence of the enonce of addiction and objectizing the addicts in these discourse formats based on the experience of their lives is represented.It is remarkable to mention that in some cases of lived experiences of the subjects the power mechanisms of these four discourses reveal in the form of a compound (or a mixture) .Also, the mind of the addict and his/her family is affected by these speeches and discourses formed by the Association of Anonymous Addicts. This discourse affects in two ways .One way is introducing the enonce of addiction as a weakness in spirituality and the other way is to represent addiction as a natural thing and not as a social phenomenon and is placed in line with the dominant discourses in the society and it desensitizes the family against the addict person .