بررسی آزمایشگاهی چقرمگی شکست بتن های آسفالتی تحت مودهای ترکیبی کششی- برشی

- یکی از مهم‌ترین خرابی‌های ایجاد شده برای جاده ها، پدیده ترک‌خوردگی رویه‌های آسفالتی در شرایط دمایی پایین است. تغییرات مشخصات بتن آسفالتی (مانند نوع قیر، جنس مصالح، نوع دانه‌بندی و درصد فضای خالی) تاثیر زیادی در رفتار ترک‌خوردگی آن‌ها دارد. از آنجا که اصلی‌ترین خرابی روکش‌های آسفالتی (ایجاد ترک‌های انعکاسی) تحت بارگذاری مود ترکیبی کششی– برشی ناشی از عبور وسایط نقلیه است، در این پژوهش به بررسی آزمایشگاهی تاثیر مشخصات بتن آسفالتی بر مقاومت ترک‌خوردگی )چقرمگی شکست( مود ترکیبی آن‌ها در شرایط دمایی پایین پرداخته می‌شود. بدین منظور، از آزمایش قطعه نیمه دیسک با ترک لبه ای(scb) و تحت بارگذاری خمش سه نقطه‌ای استفاده شد. دو جنس مصالح سنگی، دو نوع دانه‌بندی و دو نوع قیر که معمولا در روسازی راه‌های ایران استفاده می‌شود، در ساخت نمونه های آزمایشگاهی به کار گرفته شد. از نمونه‌های استوانه‌ای به دست آمده از دستگاه تراکم ژیراتوری و تحت دوران‌های 35 ، 70 و 90 دور چرخش، برای تهیه نمونه‌های scb استفاده شد و برای در نظر گرفتن تاثیر فضای خالی از تلورانس %5/0± برای بارگذاری با مود کششی غالب‌تر و %8/0± برای بارگذاری با مود برشی غالبتر استفاده گردید. بررسی نمودار بار-جابه‌جایی نمونه‌های آزمایش شده در دمای 15- درجه سلسیوس، نمایانگر این مطلب بود که رفتار شکست آسفالت تحت این شرایط خطی است. نتایج به دست آمده نشان می‌دهد که خصوصیات بتن آسفالتی تاثیر قابل توجهی بر مقدار چقرمگی شکست این بتن‌ها دارد اما با افزایش درجه مود برشی، تاثیر درصد فضای خالی و اندازه دانه‌ها در رفتار ترک خوردگی بتن آسفالتی کاهش می‌‌‌یابد.