الگوهای شکل مناسب برای سدهای قوسی درمناطق زلزله‌خیز

طراحی ایمن سازه‌های حساسی مانند سدهای بتنی قوسی در کشور فوق‌العاده لرزه‌خیز ما دارای اهمیت خاصی است. ازآنجاکه طراحی شکل این سد‌ها عملکرد سازه‌ای آن‌ها را به شدت تحت تاثیر قرار می‌دهد، در پژوهش، معرفی الگوهای شکل سد‌های قوسی کارآمد در مناطق لرزه‌خیز و شناسایی گرایش‌ها و ویژگی‌های حاکم بر شکل این سد‌ها با توجه به تغییرات شرایط فیزیکی و هندسی ساختگاه به کمک روش‌های نوین بهینه‌سازی ریاضی شکل سازه مورد نظر قرار گرفته است. روش انجام پژوهش به صورت انجام محاسبات پارامتریک و آماری (رگرسیون خطی) برروی تعداد زیادی نمونه سد قوسی است. به این طریق که تعداد زیادی نمونه سد قوسی با شرایط مختلف از نظر ارتفاع، عرض دره، مدول الاستیسیته توده سنگ تکیه‌گاه، تولید شده و عملیات بهینه‌سازی بر روی آنها انجام می‌گیرد و شکل بهینه نمونه‌های سدهای بتنی قوسی به دست می‌آیند. با بررسی شکل سدهای موجود در شرایط مختلف ساختگاه، قوانین حاکم بر تغییرات شکل سدهای بهینه نسبت به تغییرات مشخصات ساختگاه، استخراج می‌شود. از مهم‌ترین نتایج حاصل از این پژوهش، مشاهده روند افزایشی متغیرهای طراحی ضخامت در طره مرکزی و در تکیه‌گاهها نسبت به افزایش مدول پی است. این قوانین می‌توانند به عنوان رهنمودهایی در هنگام طراحی شکل سدها استفاده شود.