بررسی اثر ابعاد نمونه و اصلاح دانه‌بندی بر شاخص‌های مقاومت برشی خاک‌ها در آزمون برش مستقیم

آزمایش برش مستقیم با وجود برخی کاستی‌ها هنوز رایج‌ترین آزمایش برای تعیین شاخص‌های مقاومت برشی خاک‌های دانه‌ای است. بیشتر دستگاه‌های برش‌ مستقیم در کشور با جعبه برش 6×6 یا 10×10 سانتی‌متر است که برای آزمایش برروی نمونه‌های خاک‌های رسی، سیلتی و ماسه ریزدانه مناسب است و دستگاه برش‌ مستقیم 30×30 سانتی‌متر به تعداد کم موجود است. برای انجام آزمایش برروی خاک‌های درشت‌دانه، لازم است دانه‌بندی آن‌ها اصلاح و منطبق بر آزمایش برش‌ مستقیم با جعبه‌ کوچک شود. اصلاح دانه‌بندی به‌ویژه باعث افزایش درصد ریزدانه و سپس تغییر شاخص‌های مقاومتی خاک می‌شود. در این تحقیق اثر ابعاد نمونه و اصلاح دانه‌بندی بر روی سه نمونه خاک اصلی با میزان ریزدانه‌های 5، 15 و 25 درصد و تراکم‌های نسبی 80، 90 و 100 درصد، با استفاده از دو دستگاه برش‌ مستقیم بزرگ و کوچک مقیاس به ترتیب با ابعاد 15×30×30 و 5/2×6×6 سانتی‌متر روی شاخص‌های مقاومت ‌برشی خاک، مورد بررسی قرار گرفت. این پژوهش نشان داد که اصلاح دانه‌بندی، تاثیر زیادی برروی شاخص‌های مقاومتی خاک‌های درشت‌دانه دارد. همچنین اصلاح دانه‌بندی به روش موازی نسبت به روش حذفی، نتایج دور از واقعیت بدست می‌دهد. در حقیقت با اصلاح دانه‌بندی، رفتار و شاخص‌های مکانیکی نمونه به شدت تحت تاثیر بخش ریزدانه، که طی اصلاح دانه‌بندی افزایش می‌یابد، قرار می‌گیرد.