مقاوم‌سازی ستون‌های دایره ای فولادی آسیب دیده با استفاده از cfrp

بیشتر اعضای سازه‌هایی که عمر مفید آن‌ها سپری شده است نیاز به تعمیر دارند، این اعضا ممکن است توسط عوامل مختلف آسیب ببینند که با توجه به هزینه‌ی بالای بازسازی، بخش عمده‌ای از بودجه‌ی عمرانی کشورهای پیشرفته، سالانه صرف ترمیم و بازسازی این سازه‌ها می‌شود. اعضای فشاری مانند ستون‌ها یکی از مهم‌ترین اجزای سازه هستند که در تحمل و انتقال کلیه‌ی بارهای عمودی و جانبی ساختمان نقش اساسی دارند. اساساً، هیچ ستونی نمی‌تواند به‌اندازه‌ی تمام ظرفیت خود تحمل کند و تحت کمانش دچار شکست می‌شود، درنتیجه‌ بسیاری از محققان علاقه‌مند به مقاوم‌سازی و افزایش مقاومت ستون با استفاده از مواد و روش‌های جدید هستند. در این تحقیق ستون‌های دایروی شکل فولادی با آسیب اولیه به‌صورت عمودی یا افقی با درصد‌های مختلف 25، 50، 75 و 100 موردبررسی قرار گرفتند و تاثیر استفاده از الیاف پلیمری تقویت‌شده به فیبر کربن (carbon fiber reinforced polymer) برای مقاوم‌سازی مطالعه شد. تعداد 26 نمونه ستون دایره‌ای شکل فولادی با ارتفاع یکسان و ابعاد آسیب متفاوت تحت بار فشاری توسط نرم‌افزار آباکوس (abaqus)، تحلیل شدند. عمده مشکل ستون‌های لاغر، کمانش کلی (global buckling) تحت بارهای فشاری است. برای افزایش دقت تحلیل از روش ترکیبی برای مطالعه‌ی کمانش‌های ناحیه خمیری بعد از کمانش اولیه استفاده شد. به‌این‌ترتیب ابتدا نمونه‌ها تحت تحلیل کمانشی قرارگرفتند و در ادامه از روش تحلیل غیرخطی ریکس (riks) با در نظر گرفتن ناکاملی (imperfection) به‌صورت کلی و موضعی برای تحلیل نمونه‌ها استفاده شد. نتایج نشان داد که ستون آسیب‌دیده دچار کاهش ظرفیت باربری و سختی شد، همچنین شکل افقی آسیب نسبت به شکل عمودی در کاهش باربری نهایی موثرتر بود و توانست ظرفیت باربری را در آسیب 100 درصدی تا 52% کاهش دهد که این میزان کاهش نشان داد که هراندازه که طول محیط ستون بیشتر آسیب ببیند شدت کاهش باربری نهایی بیشتر است. همچنین نتایج نشان دادند که حالت بحرانی زمانی است که کل ناحیه‌ی آسیب‌دیده دچار تخریب 100 درصدی شود به‌طوری‌که تاثیر آسیب با درصدهای کمتر از 25 درصد حداکثر 2.66 درصد بود. حالت شکست در ستون لاغر به‌صورت کمانش کلی و موضعی اتفاق افتاد که همه‌ی ستون‌ها کمانش کلی را به شکل خم شدن ستون تجربه کردند ولی کمانش موضعی با توجه به نوع آسیب متفاوت بود. برای ستون بدون آسیب، حالت شکست، کمانش کلی با تمرکز در میانه ستون بود؛ در ستون‌ با آسیب افقی 100 درصد، ناحیه‌ی آسیب‌دیده دچار جمع شدگی شد و ستون با آسیب عمودی حالت شکست را به‌صورت بازشدگی ناحیه‌ی نقص تجربه کرد. در نمونه‌های با درصد آسیب کمتر، کمانش موضعی برای آسیب افقی به شکل تورفتگی مقطع در میانه ستون و برای آسیب عمودی به شکل بیرون آمدگی اتفاق افتاد. مقاوم‌سازی ستون‌ها با الیاف کربنی نشان داد که این الیاف تاثیر مناسبی در افزایش مقاومت، کنترل گسیختگی و کاهش تنش‌ها در محل آسیب‌دیده دارند و مقاوم‌سازی با 4 لایه الیاف cfrp برای نمونه‌های آسیب‌دیده، توانست مقدار کاهش بار نهایی را تا 51% جبران نماید که نشان از عملکرد مناسب این الیاف در مقاوم‌سازی دارد.

strengthening of defected circular steel columns using cfrp

most members of structures whose useful life has elapsed need to be repaired. these members may be damaged by a variety of factors. due to the high cost of reconstruction, a large portion of countries’ development budgets are spent annually repairing and rehabilitate these structures. compressive members such as columns are one of the most important components in a structure that play a major role in bearing and transporting all the vertical and lateral loads of the building. basically, no column can bear to its fullest capacity and is failed by buckling. as a result, many researchers are interested in retrofitting and increasing column strength using new materials and methods. in this investigation, damaged circular hollow section steel columns with vertical and horizontal notches and different percentages of 25, 50, 75 and 100% were examined, also the effects of carbon fiber reinforced polymer (cfrp) for strengthening has been studied. 26 specimens of steel circular hollow section (chs) column with the same height and different damage dimensions under compressive load were analyzed by abaqus 2016 software. the main problem with slender columns is the global buckling under compressive loads. in order to improve the accuracy of the analysis, a combined method was used to study the post-buckling of the plastic zone. for this purpose, the specimens were first subjected to elastic buckling analysis and then riks non-linear analysis with global and local imperfections was conducted. the results showed that the defect reduces the bearing capacity and rigidity of the steel columns and horizontal defect is more effective in reducing ultimate load in compare to vertical damage. horizontal-defective columns experienced ‎significantly lower load bearing capacity than ‎vertical-defective columns and can reduce final load up to 52% ‏ in 100% damage, which this reduction indicated that by increasing damage along the perimeter of the column section, final load decreased sharply. the results also showed that it is critical when the deficiency zone is entirely destroyed, while the effect of damage less than 25% was maximum 2.66%. columns failure occurred in the form of global and local buckling; in all cases global buckling emerged in the form of the column bending, but the local buckling was different according to the type of the damage. ‎failure modes of the control column is global ‎buckling with focus on the middle of the ‎column, for non-strengthened specimens with ‎horizontal and 100% damage, local buckling‎‏ ‏is shrinkage of ‎notch edges and for vertical notch is defect ‎edges opening. in specimens with a lower percentage of damage, local buckling occurred for horizontal defects in the form of the inward buckling on the middle and for the vertical ones was outward buckling. ‎strengthening of columns retrofitted with cfrp presented that these kind of fibers have a positive effect on significant gaining ultimate load capacity, delaying defect buckling, controlling fractures and reducing stresses at the damaged area. cfrp strengthening of defected cases using 4 layers, restored the reduction of ultimate load up to 51%, which shows the proper performance of the fibers in retrofitting.