فسادستیزی و مانع‌زدایی از تولید و اقتصاد در فرهنگ اسلام

در ادبیات توسعه، فساد را به عنوان یکی از موانع رشد و توسعه ی اقتصادی می شناسند که می تواند بنیان های اخلاقی، اجتماعی و ارزشی و سرمایه اجتماعی یک جامعه را تخریب نماید. به همین دلیل است که همواره یکی از آموزه های مهم ادیان الهی به ویژه اسلام و مذاهب پیرو آن تاکید خاصی بر مبارزه با فساد اقتصادی در همه ی ابعاد آن دارد. مقاله حاضر با هدف بررسی آموزه ها و راهکارهای برآمده از فرهنگ اسلامی در مبارزه با فساد اقتصادی به مثابه یک مانع و محدودیت مهم در دستیابی به رشد و توسعه اقتصادی، تلاش داشته است تا به این سئوال پاسخ گوید که فرهنگ اسلام چه برنامه و دستورالعمل هایی برای مبارزه و کنترل بیشتر بر فساد دارد؟ مقاله حاضر با مفروض داشتن این گزاره فرهنگ اسلام برای مقابله با فساد و کنترل آن دستورالعمل های موثری دارد به این نتیجه رسیده است که در قرآن و احادیث معصومین، نکات قابل تاملی وجود دارد که قابل کاربرد و کاربست برای رفع فساد و متعاقباً رونق یک اقتصاد سالم و کارآمد است که از میان آنها می‌توان به اصل حاکمیت قانون، رسانه‌ای کردن و سوت‌زنی، برابری در مقابل قانون و حذف مستثنیات، ترویج اخلاق، اصل شفافیت و ارتقای سازوکارهای نظارتی و کنترلی اشاره کرد. تحقیق حاضر از به جهت روشی از جمله تحقیقات کیفی محسوب شده و توصیفی-تحلیلی است و شیوه جمع آوری داده‌ها کتابخانه‌ای و اسنادی بوده است.