حقوق مدنی و تحولات سیاسی-اجتماعی در ایران قبل و بعد از انقلاب اسلامی

با حوادث بعد از مشروطه و تشکیل دولت مدرن در ایران، رکن قانون، که یکی از بنیادهای دولت مدرن قرار گرفت. در همین راستا، علی‌اکبر داور با همراهی مجلس و همّت کمیسیونی از علمای تراز اول که به فقه و حقوق جدید اِشراف داشتند، دست به کار تدوین قانون مدنی شدند، که خروجی آن در واقع ابتنای قانون مدنی بر فقه امامیه بود که برخی به‌درستی آن را «فقه فارسی» نامیده‌اند. در قانون مدنی تعادلی سازنده و دیالکتیکی بین فقه امامیه و حقوق جدید ایجاد شده بود که شاهکاری از قانونگذاری را ایجاد کرد. پرسش اصلی این مقاله آن است که تعامل فقه و قانون در قانون مدنی در قبل و بعد از انقلاب چگونه است. فرضیه مقاله آن است که در تدوین قانون مدنی این تعامل به دلیل وجود علمایی که هم فقیه بوده‌اند و هم حقوق جدید می‌دانستند به نحو اعلا رعایت شده است. یافته‌های تحقیق نشان داده است که اگرچه ساخت حقوقی ایران در حوزه قانون مدنی تقریباً ثابت مانده است، اما از جهاتی به دلیل خارج شدن از تعادل میان قانون و منابع فقهی، و تفاسیر متعدد از مواد قانونی، در برخی از موارد مشکلاتی مشاهده می‌شود که نیازمند تدقیق در قوانین است. رویکرد مقاله توصیفی-تحلیلی و روش جمع آوری داده‌ها کتابخانه‌ای بوده است.

civil rights and socio-political developments in iran before and after the islamic revolution

with the events after the constitution and the formation of the modern government in iran, the pillar of law, which became one of the foundations of the modern government. in this regard, ali akbar davar, with the support of the majlis and the efforts of a commission of first-rate scholars who were well-versed in jurisprudence and new laws, began to compile the civil law, the outcome of which was actually the adaptation of the civil law to imamiyya jurisprudence, which some correctly called &persian jurisprudence&. in civil law, a constructive and dialectical balance was established between imami jurisprudence and new laws, which created a masterpiece of legislation. the main question of this article is how jurisprudence and law interact in civil law before and after the revolution. the hypothesis of the article is that in the drafting of the civil law, this interaction has been highly respected due to the presence of scholars who were both jurists and knew new laws. the findings of the research have shown that although iran’s legal construction in the field of civil law has remained almost constant, in some ways due to the imbalance between the law and jurisprudential sources, and multiple interpretations of legal articles, problems are observed in some cases that require check the rules. the approach of the descriptive-analytical article and the library data collection method.