اثر محلول پاشی متانول و تنش خشکی بر عملکرد دانه و شاخص های رشد سویا (Glycine Max L)

به منظور بررسی اثر محلول پاشی متانول و تنش خشکی بر شاخص های رشدی گیاه سویا، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعۀ پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج در سال 1394 اجرا شد. تنش خشکی شامل آبیاری پس از 40، 60 و 70 درصد تخلیه رطوبت قابل دسترس به عنوان عامل اصلی و محلول پاشی متانول شامل عدم محلول پاشی (شاهد) و محلول پاشی با 7، 14 و 21 درصد حجمی متانول به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شد. محلول پاشی سه بار طی فصل رشد گیاه و با فواصل 15 روز یک بار بر روی قسمت های هوایی انجام شد. صفات اندازه گیری شده شامل: تجمع ماده خشک، عملکرد دانه، سرعت رشد محصول، نرخ جذب خالص، پرولین، قندهای محلول، پراکسید هیدروژن و محتوای رطوبت نسبی بود. نتایج نشان داد که اثر محلول پاشی متانول در شرایط تنش خشکی بر افزایش نسبی تمامی شاخص های رشدی و عملکرد معنی دار شد. مقایسه میانگین ویژگی های بررسی شده نشان داد که محلول پاشی متانول اثر مثبت و معنی داری بر شاخص های رشدی سویا داشت که منجر به افزایش ماده خشک و عملکرد دانه سویا شد؛ به طوری که بیش ترین عملکرد دانه طی محلول پاشی متانول با 21 درصد حجمی به دست آمد. هم چنین در شرایط تنش ملایم و تنش شدید با کاربرد بیش ترین مقدار از سطح متانول مقدار تولید پراکسید هیدروژن به کم ترین میزان رسید. طبق نتایج به دست آمده با کاربرد 14 درصد متانول افزایش بیش تری در کارایی پرولین در شرایط تنش شدید مشاهده شد. با افزایش کاربرد حجمی متانول از 7 به 14 درصد مقدار آب نسبی بیش تر در گیاه در شرایط تنش حفظ شد.