اثر برهمکنش کلسیم و جاسمونیک ‌اسید، بر برخی صفات فیزیولوژیک و عملکرد غده سه رقم سیب‌زمینی

در مناطق سردسیر، سیب زمینی به صورت بهاره کشت می شود. از چالش های پیش روی زراعت سیب زمینی در این مناطق، سرمای دیررس بهاره، سرمای زودرس پاییزه و گرمای تابستان می باشد. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال های زراعی 94-1393 در منطقه گندمان، استان چهارمحال و بختیاری، ایران اجرا شد. عامل اول شامل سه رقم جلی، فونتین و بورن و عامل دوم، ترکیبی از تیمار های مختلف کلسیم و جاسمونیک اسید (با غلظت پنج میکرومولار) شامل: 1 کلسیم + جاسمونیک اسید در مرحله قبل از تشکیل ریزوم ها t1), 2 کلسیم + جاسمونیک اسید در مرحله بعد از تشکیل ریزوم ها (t2)، 3 جاسمونیک اسید در مرحله قبل از تشکیل ریزوم ها (t3)، 4 جاسمونیک اسید در مرحله بعد از تشکیل ریزوم ها (t4)، 5 کلسیم از منبع نیترات کلسیم (t5)، 6 شاهد (عدم کاربرد هر دو فاکتور (t6)) بود. با توجه به نتایج، چنین می توان استنباط نمود که جاسمونیک اسید و کلسیم، در هر دو مرحله قبل و بعد از ریزوم دهی، باعث کاهش اثر نامطلوب تنش دمایی شدند، به علاوه این اثرات مثبت، زمانی که جاسمونیک اسید و کلسیم به صورت ترکیبی و در زمان قبل از ریزوم دهی اعمال شد، بیش تر بود. بر اساس نتایج به دست آمده هر دو فاکتور جاسمونیک اسید و کلسیم دارای اثر معنی دار بر ارقام مورد بررسی بودند، به طوری که رقم جلی نسبت به سایر ارقام واکنش بهتری داشت. در بین تیمارهای مورد بررسی نیز تیمار t1 در کلیه صفات مورد بررسی به جز مالون دی آلدهید، در هر سه رقم مورد آزمایش بیش ترین میانگین را نشان داد. در مجموع با توجه به نتایج حاصل، کاربرد تیمار ترکیبی جاسمونیک اسید و کلسیم در مرحله قبل از ریزوم دهی، با کاهش اثر سوء دما و تحریک غده زایی، باعث حصول عملکرد بیش تر شد.

Interaction effect of calcium and Jasmonic acid on some physiological traits and tuber yield of three potato cultivars

Potato is cultivated as a spring plant in cold areas. The challenges facing potato cultivation are late spring frost, early autumn cold and summer heat in these areas. The present factorial experiment based on randomized complete blocks design with three replications was carried out in Gandoman region, Chaharmahal and Bakhtiari Province, Iran in 201415 cropping years. The first factor included three cultivars Jelli, Fontane and Burren and the second factor was the combination of different treatments of calcium and Jasmonic acid (with 5 micro Molar concentration) consisted of: 1 calcium + Jasmonic acid before rhizome formation stage (T1), 2calcium + Jasmonic acid after rhizome formation stage (T2), 3 Jasmonic acid before rhizome formation stage(T3), 4 Jasmonic acid after rhizome formation stage (T4), 5 calcium from calcium nitrate source(T5), 6 control (without application of two factorsT6). According to the results, it can be deduced that Jasmonic acid and calcium reduced the undesirable effect of temperature tension in both stages before and after the rhizome formation. In addition, these positive effects were higher when Jasmonic acid and calcium were applied in combination and prior to the rhizome formation. According to the obtained results, both Jasmonic acid and calcium factors had a significant effect on the under investigation cultivars, so that Jelly cultivar had better reaction than other cultivars. Also, among all under investigation treatments, T1 treatment in all investigated traits except Malondialdehyde, showed the highest mean in all three examined cultivars. Totally, according to the obtained results, the application of combined Jasmonic acid and calcium treatment in the prerhizome stage, reduced the adverse effect of temperature and germicidal stimulation, resulted in higher yield.