بررسی اثر باکتری‌های محرک رشد گیاه بر برخی صفات مرفوفیزیولوژیکی گندم نان تحت شرایط تنش خشکی انتهایی

این تحقیق جهت بررسی اثر باکتری‌های محرک رشد گیاه (pgpr) بر برخی صفات مرفوفیزیولوژیکی گندم نان در شرایط نرمال و تنش خشکی در سال زراعی 90-1389 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج اجرا شد. این آزمایش به‌صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار بود. کرت اصلی شامل دو سطح آبیاری کامل و تنش خشکی (قطع کامل آبیاری در مرحله گل‌دهی تا پایان رشد گیاه) و کرت فرعی شامل ارقام گندم نان شامل تجن و dn11 و باکتری pgpr شامل تلقیح بذر به تنهای با باکتری‌هایazotobacter chroococcum, azospirillum lipoferum, pseudomonas fluorescens ، مصرف توام باکتری (a. chroococcum + a. lipoferum +p. fluorescens) و عدم مصرف باکتری (شاهد) بود. صفات آزمایش شامل عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیکی، شاخص برداشت، میزان کلروفیل a، b و a+b بودند. با توجه به نتایج تجزیه واریانس، اثر اصلی رقم، pgpr و آبیاری بر کلیه صفات آزمایش معنی‌داری شد. به‌طورکلی، رقم dn11 از نظر کلیه صفات آزمایشی نسبت به رقم تجن برتر بود. کاربرد باکتری‌های pgpr به‌ویژه کاربرد توام در مقایسه با تیمار شاهد (عدم مصرف باکتری) توانست عملکرد دانه، بیولوژیکی و شاخص برداشت بیش‌تری در هر دو شرایط نرمال و تنش خشکی تولید نماید. در شرایط تنش خشکی، تیمار کاربرد توام باکتری و تیمار عدم مصرف باکتری به‌ترتیب دارای بیش‌ترین و کم‌ترین محتوی کلروفیل a، b و a+b بودند. نتایج آزمایش نشان داد که مصرف باکتری به‌ویژه کاربرد توام باکتری‌های pgpr می‌تواند میزان تحمل گندم را نسبت به تنش خشکی افزایش دهد.