واکنش رشد هیبرید‌های ذرت (Zea mays L.) به کود نیتروژن

به منظور بررسی اثر مقادیر کود نیتروژن بر ویژگی‌‌های مورفولوژیکی، عملکرد و اجزای عملکرد دانه هیبرید‌های ذرت در شرایط محیطی اندیمشک، این تحقیق در سال زراعی 91-1390 به‌صورت کرت خرد شده در قالب طرح بلوک‌‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. چهار مقدار کود نیتروژن (بدون کود، 90، 180 و 260 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار) از منبع کود اوره (46 درصد نیتروژن) در کرت‌های اصلی و چهار هیبرید ذرت (سینگل کراس 704، 6589dkc، مبین و سینگل کراس640) در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. نتایج آزمایش نشان داد که اثر نیتروژن بر صفات ارتفاع بوته، قطر ساقه و طول برگ در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار بود، در حالی که صفات ارتفاع بلال و تعداد برگ‌‌های بالای بلال تحت تاثیر این تیمار قرار نگرفتند. هیبرید 6589dkc از نظر تمامی صفات مورفولوژیکی مورد مطالعه نسبت به سایر هیبرید‌ها برتری داشت. افزایش میزان نیتروژن باعث افزایش میانگین عملکرد دانه هیبریدهای ذرت شد، اما تفاوت این صفت در تیمارهای مصرف کود معنی‌دار نبود. بیش‌ترین عملکرد دانه در هیبرید 6589dkc و نیتروژن 180 کیلوگرم در هکتار به دست آمد. افزایش نیتروژن تا 260 کیلوگرم در هکتار باعث افزایش معنی‌دار عملکرد دانه سینگل کراس 640 شد، اما در سایر هیبریدها، افزایش نیتروژن بیش از 180 کیلوگرم در هکتار، عملکرد دانه را تا حدودی کاهش داد. هیبرید 6589dkc به دلیل برخورداری از ویژگی‌های مطلوب مورفولوژیکی، تعداد دانه در ردیف و وزن صد دانه بیش‌تر نسبت به سایر هیبریدها، عملکرد دانه بیش‌تری داشت. انجام تحقیقات بیش‌تر در خصوص بررسی پتانسیل تولید هیبرید 6589dkc در استان خوزستان توصیه می‌شود. in order to investigate the effect of nitrogen fertilizer rates on morphological characteristics, yield and grain yield components of corn hybrids in environmental conditions of andimeshk, this research was conducted as split plot with randomized complete blocks design with three replications in 2011-12 cropping year. four amounts of nitrogen fertilizer (without fertilizer, 90, 180 and 260 kilogram of net nitrogen in hectare) from the source urea fertilizer (46 percent nitrogen) in main plots and four corn hybrids (single cross 704, dkc6589, mobin and single cross640) were placed in sub plots. results of experiment showed that the effect of nitrogen on features plant height, stem diameter and leaf length was significant in one percent probability level, while the traits of ear height and the number of leaves above the ear were not affected by this treatment. hybrid dkc6589 as regards to all of the studied morphological traits compared to other hybrids had superiority. increasing the rate of nitrogen increased the average of corn hybrids grain yield, but difference of this trait was not significant in fertilizer application treatments. the highest grain yield was obtained in hybrid dkc6589 and 180 kilo gram in hectare nitrogen. increasing nitrogen up 260 kilogram in hectare significantly increased the grain yield of single cross 640, but in other hybrids, increasing nitrogen more than 180 kilogram in hectare, decreased the grain yield slightly. dkc6589 hybrid had more grain yield compared to other hybrids due to favorable morphological features, the number of grain per row and higher 100-grain weight. further research is recommended to investigate the potential of hybrid dkc6589 production in khuzestan province.