بررسی رابطه منبع و مخزن فیزیولوژیکی ژنوتیپ‌های گندم بهاره در شرایط محیطی اهواز

به‌منظور مطالعه حرکت مجدد ماده خشک ژنوتیپ‌های گندم در اثر تغییر در رابطه منبع و مخزن در شرایط محیطی اهواز، این تحقیق به‌صورت آزمایش کرت های خرد شده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 90-1389 در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان اجرا گردید. در این تحقیق، شش ژنوتیپ گندم بهاره به‌عنوان فاکتور اصلی و تیمارهای حذف برگ پرچم، حذف برگ پرچم + پوشاندن سنبله، پوشاندن سنبله و شاهد به‌عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تفاوت ژنوتیپ ها و تیمارها برای عملکرد دانه، وزن خشک برگ، وزن خشک سنبله و وزن خشک ساقه در سطح یک درصد معنی‌دار بود. هم‌چنین برهمکنش ژنوتیپ × تیمار نشان داد که عملکرد دانه، شاخص برداشت و عملکرد بیولوژیک در سطح یک درصد اختلاف معنی‌دار داشتند. بیش‌ترین افزایش صفات وابسته به حرکت مجدد ماده خشک در ژنوتیپ ها و تیمارها، متعلق به ژنوتیپ شماره یک و تیمار حذف برگ پرچم بود. علت اصلی اختلاف ژنوتیپ ها از نظر حرکت مجدد ماده خشک، پتانسیل ژنتیکی ژنوتیپ ها بود. فتوسنتز جاری با 22 درصد بیش‌ترین سهم نسبی را در عملکرد دانه داشت. هم‌چنین 19، 2 و 1 درصد میانگین سهم نسبی عملکرد دانه به ترتیب به فتوسنتز سنبله، برگ پرچم و سایر اندام‌های سبز گیاه اختصاص داشت.