اثر برخی صفات مورفولوژیکی و رقابتی ارقام و نوع مدیریت بر کنترل علف‌های هرز مزارع سیب زمینی(solanum tuberosum l.)

با توجه به روند افزایش جمعیت، نیاز به تولید بیشتر سیب‌زمینی از طریق بهبود مدیریت زراعی امری اجتناب‌ناپذیر است. یکی از چالش‌های مهم در کشاورزی مدیریت علف‌های هرز است، که اگر کنترل نشوند، می‌توانند، به تخریب محصولات کشاورزی و کاهش بهره‌وری زمین‌های کشاورزی منجر شوند. استفاده از سموم شیمیایی در کشاورزی علاوه بر اینکه می‌تواند به سلامتی انسان و حیوانات آسیب بزند، بلکه به آلودگی محیط‌زیست و مقاومت علف‌های هرز نسبت به سموم منجر شود. به همین دلیل، جست‌وجوی روش‌های مدیریت غیر شیمیایی علف‌های هرز از اهمیت خاصی برخوردار است. امروزه بسیاری معتقدند، که کلید موفقیت کنترل علف‌های هرز به ویژه در سیستم‌های کشاورزی پایدار استفاده از ارقام با توانایی رقابت بالا است. این آزمایش در سال های زراعی 1401-1400 و 1402-1401 روی گیاه سیب‌زمینی به‌صورت اسپلیت‌پلات در 3 تکرار اجرا شد. فاکتور اول کشت سه رقم مختلف سیب‌زمینی (آگریا، جلی و لیدی‌رزتا) و فاکتور دوم شامل 5 نوع مدیریت (وجین کامل، گیاه پوششی چاودار، گیاه پوششی شبدر، علفکش پاراکوات و شاهد) بود. در کل تیمار چاودار، پاراکوات و شبدر نسبت به شاهد وزن خشک علف‌های هرز را به ترتیب 53.63، 2.40 و 48.36 درصد کاهش دادند. عملکرد غده سیب‌زمینی در تیمارهای وجین، چاودار، شبدر و پاراکوات نسبت به شاهد به ترتیب به میزان 63.75، 53.21 و 47 و 1.72 درصد افزایش یافت. با توجه به نتایج، گیاهان پوششی در کاهش تراکم علف‌های هرز به طور موثری ظاهر شدند. سرعت افزایش ارتفاع و درصد پوشش نیز در هر سه رقم متفاوت بود. در صفت ارتفاع آکریا > جلی > لیدی‌رزتا و در صفت درصد پوشش لیدی‌رزتا> آکریا > جلی ظاهر شدند. بنابراین، اثر ارقام سیب‌زمینی و گیاهان پوششی در مدیریت علف‌های هرز غیر قابل انکار است، و تا حد زیادی باعث سرکوب علف‌های هرز شده و هزینه‌های تولید را کاهش می‌دهد. با چنینن رویکردی می‌توان تا حد زیادی به سمت سلامت جامعه و کشاورزی پایدار گام برداشت.

the effect of some morphological and competitive characteristics of cultivars and type of management on the control of weeds in potato fields (solanum tuberosum l.)

due to the trend of population growth, the need to produce more potatoes by improving agricultural management is inevitable. one of the important challenges in agriculture is the management of weeds that, if not controlled, can lead to the destruction of agricultural products and decrease the productivity of agricultural lands. the use of chemical pesticides in agriculture in addition to being able to harm human and animal health, but also lead to environmental pollution and weed resistance to pesticides. for this reason, searching for non-chemical methods of weed management is of particular importance. today, many believe that the key to successful weed control, especially in sustainable agricultural systems, is the use of cultivars with high competitive ability. this experiment was carried out in 1400-1401 and 1401-1402 on potato plant as a split plot in 3 replications. the first factor was the cultivation of three different potato varieties (agria, jely and lady rosetta) and the second factor included 5 types of management (complete weeding, rye cover crop, clover cover crop, paraquat herbicide and control). in total, rye, paraquat and clover treatments reduced the dry weight of weeds by 53.63%, 2.40% and 48.36%, respectively. potato tuber yield increased by 63.75%, 53.21%, 47% and 1.72% in weeding, rye, clover and paraquat treatments compared to the control. according to the results, it was said that cover plants appeared effectively in reducing the density of weeds. the speed of height increase and the percentage of cover were also different in all three cultivars. in the trait of height agria > jeli > lady rosetta and in the percentage of cover lady rosetta > agria > jeli appeared.