کاربرد کودهای زیستی و شیمیایی بر صفات کمی و کیفی دو رقم لوبیا در سیستم‌های مختلف آبیاری

 به‌منظور بررسی کاربرد کودهای زیستی و شیمیایی بر صفات کمی و کیفی دو رقم لوبیا قرمز تحت سیستم‌های مختلف آبیاری در شهرستان الیگودرز استان لرستان این پژوهش در طی سال‌های زراعی 98-1397 و 99-1398 انجام شد. آزمایش به صورت اسپلیت‌پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل عامل آبیاری در دو سطح (جوی و پشته‌ای و قطره‌ای) در کرت‌های اصلی و تلفیق عوامل رقم در دو سطح (اختر و یاقوت) و کود در سه سطح (1- npk ، 2- ترکیب کودهای زیستی-شیمیایی و 3- نیتروژن خالص) در کرت‌های فرعی بودند. مقایسه میانگین‌ها نشان داد بیش‌‌‌ترین درصد پروتئین دانه در رقم اختر با کاربرد کودهای زیستی-شیمیایی و آبیاری جوی و پشته‌ای و در سال اول به‌دست آمد. هم‌چنین بیش‌ترین وزن هزار دانه در رقم اختر و بیش‌ترین تعداد دانه در غلاف در رقم یاقوت به دست آمد.  بیش‌‌‌ترین تعداد غلاف در بوته، عملکرد دانه در رقم یاقوت با کاربرد کودهای زیستی-شیمیایی و آبیاری قطره‌ای در سال اول حاصل شد. بر اساس نتایج تجزیه مرکب دو ساله داده‌ها، تلفیق سه‌جانبه رقم یاقوت، ترکیب کودهای زیستی-شیمیایی و آبیاری قطره‌ای به دلیل حصول بیش‌ترین درصد پروتئین دانه (26.4 درصد) و میزان عملکرد دانه (112.8 درصد) نسبت به رقم اختر، کود npk و آبیاری جوی و پشته‌ای در لوبیا برترین تیمار بودند.

application biological and chemical fertilizers on quantitave and qualitative traits of two bean cultivars in different irrigation systems

 the research was conducted during the agricultural years 2019-2020 and 2020-2021 to investigate the impact of biological and chemical fertilizers on the quantitative and qualitative traits of two red bean varieties under different irrigation systems in the aligudarz city of lorestan province. the experiment was designed as a factorial split-plot in a randomized complete block design with three replications. the experimental treatments included irrigation methods at two levels (furrow and drip) in main plots, the combination of varieties at two levels (akhtar and yaghout) and fertilizers at three levels (1- npk, 2- combination of biological and chemical fertilizers and 3- pure nitrogen) in sub-plots. the results of the average comparison showed that the highest grain protein content was recorded in the akhtar variety with the application of biological and chemical fertilizers and furrow irrigation in the first year. additionally, the highest thousand grain weight was obtained in the akhtar variety and the highest number of seeds in pods was obtained in yaghout variety. the highest number of pods per plant, grain yield were obtained in the yaghout variety with the application of biological and chemical fertilizers and drip irrigation in the first year. based on the results of the two-year composite analysis of the data, the tripartite integration of the yaghout variety, the combination of biological and chemical fertilizers and drip irrigation due to the highest percentage of seed protein (26.4%) and the seed yield (112.8%) compared to the akhtar variety, npk fertilizer and furrow irrigation were the best treatments in bean.