ارزیابی تغییرات عملکرد و صفات مرفوفیزیولوژیکی گندم (triticum aestivum l.) در شرایط تغییر مقدار نیتروژن، بیوچار و میکوریزا

این پژوهش به منظور بررسی اثر مقادیر متفاوت نیتروژن، بیوچار و میکوریزا بر عملکرد و برخی صفات مرفوفیزیولوژیکی در گندم طی سال های زراعی 1395 96 و 1396 97 در شهرستان امیدیه واقع در جنوب غربی ایران انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا گردید. فاکتورهای آزمایش شامل مقادیر مصرف نیتروژن خالص در چهار سطح از کود اوره (46 درصد نیتروژن) به ترتیب شامل عدم مصرف کود، 50، 100 و 150 کیلوگرم نیتروژن در هکتار، قارچ میکوریزا در دو سطح شامل عدم استفاده و استفاده از گونه glomus intradiaces و مقادیر بیوچار حاصل از زیست توده گیاهی و ضایعات کشاورزی به عنوان اصلاح کننده خاک در سه سطح عدم کاربرد و کاربرد چهار و هشت تن در هکتار بود. بره م کنش سه گانه مقادیر متفاوت نیتروژن با بیوچار و میکوریزا بر عملکرد زیستی، عملکرد دانه، طول ریشک، طول ساقه، شاخص کلروفیل و درصد کربوهیدرات در سطح احتمال یک درصد معنی دار گردید. در این تحقیق مصرف بیوچار به همراه کود نیتروژن در گیاهان تلقیح شده با قارچ میکوریزا اثرهای بهتری را بر کلیه صفات تحقیق نسبت به مصرف بیوچار، کود نیتروژن و میکوریزا به تنهایی داشت. بیش ترین عملکرد دانه (27 درصد)، کربوهیدرات (15 درصد)، شاخص کلروفیل (34 درصد) و طول ساقه (28 درصد) از کاربرد مقادیر 150 کیلوگرم نیتروژن در هکتار همراه با مقادیر چهار و هشت تن در هکتار مصرف بیوچار و مصرف میکوریزا به دست آمد. نتایج نشان داد که بیش ترین درصد پروتئین از کاربرد میکوریزا حاصل شد که نسبت به گیاهان شاهد پنج درصد افزایش معنی دار نشان دادند. به طورکلی براساس نتایج، کاربرد 150 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و چهار تن در هکتار بیوچار در گیاهان تلقیح شده با قارچ میکوریزا به عنوان بهترین تیمار آزمایشی انتخاب گردید.

evaluation of yield changes and morphophysiological traits of wheat in under conditions of nitrogen, biochar and mycorrhiza

present study was carried out to evaluate the effects of different amounts of nitrogen, biochar and mycorrhiza on yield and some morphophysiological traits in wheat in 2016 17 and 2017 18 crop years in omidiyeh city insouthwestern of iran. the experiment was conducted as a factorialin a randomized complete block design withfour replications. experimental factors was included using of pure nitrogen amount at four levels of urea fertilizer  (46% nitrogen), respectively, no fertilizer, 50, 100 and 150 kg n ha 1, mycorrhizal fungi at two levels including use and non use of glomus intradiaces and biochar obtained from plant biomass and agricultural wastes as soil modifiers at three levels of non use and 4 and 8 ton ha 1. triple interaction of different amounts of nitrogen with biochar and mycorrhiza on biological yield, grain yield, radicle length, stem length, chlorophyll index and carbohydrate percentage were significant at 1% probability level. in this study, biochar application with nitrogen fertilizer in plants inoculated with mycorrhizal fungi had better effects on all traits than biochar application, nitrogen fertilizer and mycorrhiza alone. the highest grain yield (27%), carbohydrate (15%), chlorophyll index (34%) and stem length (28%) were obtained from application of 150 kg n/ha with 4 and 8 t ha 1 biochar and mycorrhizal application. the results showed that the highest percentage of protein was obtained from mycorrhiza application, which showed a significant increase of 5% compared to control plants. generally, based on the results, application of 150 kg n/ha and 4 ton/ha biochar in plants inoculated with mycorrhiza was selected as the best experimental treatment.