ارزیابی صفت‌های کمی و کیفی زعفران در واکنش به کودهای آلی، شیمیایی و بیولوژیک (crocus sativus l.) در شرایط اقلیمی استان اردبیل

اثر کودهای آلی، شیمیایی و بیولوژیک بر عملکرد کلاله و ویژگی های کیفی زعفران باتوجه به شرایط اقلیمی استان اردبیل طی آزمایشی به صورت کرت های دوبار خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در دو سال زراعی 95-1394 و 96-1395 در مرکز تحقیقات کشاورزی اردبیل مورد بررسی قرار گرفت. تیمارهای آزمایش شامل کود آلی در سه سطح (شاهد، کود دامی (20 تن در هکتار) و ورمی کمپوست (10 تن در هکتار)) که در کرت های اصلی قرار گرفت. مخلوط کود شیمیایی نیتروژن و فسفر (np) در دو سطح (شامل 50 و 100 درصد نیاز کودی) در کرت های فرعی و پنج سطح کود زیستی در پنج سطح (عدم تلقیح (شاهد) و تلقیح با ازتوباکتر، تلقیح با سودوموناس، تلقیح با باسیلوس سوبتیلیس و تلقیح سه گانه آن ها (ازتوباکتر+ سودوموناس + باسیلوس سوبتیلیس)) در کرت های فرعی فرعی بود. نتایج نشان داد که تیمارهای کودی اثر معنی داری بر روی تعداد گل، عملکرد تر و خشک کلاله و ویژگی های کیفی زعفران داشت، به طوری که تاثیر کاربرد کودهای زیستی باعث افزایش 92 درصدی تعداد گل نسبت به تیمار شاهد شد. هم چنین، بیش ترین عملکرد تر و خشک کلاله به ترتیب (3.1 و 1.85 کیلوگرم در هکتار) در تیمار کودهای آلی توام با کودهای زیستی به صورت تلفیقی به دست آمد. نتایج ویژگی های کیفی نیز نشان داد که بیش ترین درصد کروسین و پیکروکروسین تحت تیمار با کودهای آلی (کود دامی و ورمی کمپوست) همراه با کاربرد تلفیقی کود های زیستی به دست آمد. هم چنین کاربرد کودهای زیستی به صورت تلفیقی باعث افزایش 53 درصدی میزان سافرانال نسبت به تیمار شاهد شد.

evaluation of quantitative and qualitative traits of saffron (crocus sativus l.) in response to organic, chemical and biological fertilizers in climatic conditions of ardabil province

the effect of organic, chemical and biological fertilizers on stigma yield and qualitative characteristics of saffron according to climatic conditions of ardabil province was investigated during a split split plot experiment based on randomized complete blocks design with three replications in ardabil agricultural research center during two cropping years of 2015- 2016 and 2016 -2017. the experimental treatments included organic fertilizer in three levels (control, manure (20 tons per hectare) and vermicompost (10 tons per hectare)) which were placed in the main plots. nitrogen and phosphorus (np) chemical fertilizer mixtures were placed on two levels (including 50 and 100 percent fertilizer requirements) in sub-plots and five levels of bio-fertilizers on five levels (non-inoculation (control) and inoculation with azotobacter, inoculation with pseudomonas, inoculation with bacillus subtilis and their triple inoculation (azotobacter + pseudomonas + bacillus subtilis) in sub sub-plots. the results showed that fertilizer treatments had a significant effect on number of flowers, fresh and dry stigma yield and quality characteristics of saffron. so that, the effect of biofertilizer application increased the number of flowers by 92 percent compared to the control treatment. also, the highest fresh and dry stigma yield (3.1 and 1.85 kilogram per hectare, respectively) were obtained in the treatment of organic fertilizers with biofertilizers in combination. the results of qualitative characteristics also showed that the highest percentage of crocin and picrocrocin were obtained under treatment with organic fertilizer (manure and vermicompost) and with combined application of bio-fertilizers. also, the application of bio-fertilizers in combination increased the amount of safranal by 53 percent compared to the control treatment.