اثر فاصله ردیف، آرایش و تراکم کاشت بر کنترل علف‌های هرز و خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی ذرت (zea may l.)

به منظور بررسی اثر فاصله ردیف، آرایش و تراکم کاشت بر کنترل علف های هرز و خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی ذرت، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی مغان در سال 1401  اجرا شد. فاکتور اول شامل فاصله ردیف در دوسطح (75 و 65 سانتی متر)، فاکتور دوم آرایش کاشت در دوسطح (تک ردیفه و دو ردیفه زیگزاگی) و فاکتور سوم تراکم کاشت در دو سطح (75000 و 85000 بوته در هکتار) بود. نتایج نشان داد بیش ترین عملکرد دانه و سطح برگ به تراکم 75000 بوته در هکتار و فاصله ردیف 75 سانتی متر تعلق داشت. بیش ترین تراکم و زیست توده کل علف های هرز در تراکم 75000 بوته در هکتار و فاصله ردیف 75 سانتی متر مشاهده شد، اما کم ترین تراکم و زیست توده کل علف های هرز از تراکم 85000 بوته در هکتار و فاصله ردیف 65 سانتی متر بدست آمد. بیش ترین قطر بلال، قطر چوب بلال و شاخص کلروفیل برگ در تراکم 75000 بوته درهکتار با فاصله ردیف 75 سانتی متر و آرایش کاشت تک ردیفه به دست آمد. ضرایب همبستگی بین صفات نشان داد که بین عملکردانه با زیست توده  کل علف های هرز، قطر بلال، قطر چوب بلال، عمق دانه و شاخص کلروفیل برگ همبستگی مثبت و معنی دار است. به طورکلی، نتایج این پژوهش نشان داد که  با ترویج کشت دو ردیفه ذرت و به کارگیری تراکم های بالاتر، می توان ضمن کنترل علف های هرز از طریق توان رقابتی گیاه زراعی، به عملکرد قابل قبولی دست یافت.

the effect of row spacing, planting pattern and density on weed control and morpho physiological characteristics of corn (zea may l.)

to evaluate the effect of row spacing, planting pattern and density on weed control and morpho physiological characteristics of corn (zea may l.), the experimental was carried out factorial based on a randomized complete block design with three replications in the farm of moghan agriculture and natural resources research station in 2022. the first factor included row spacing in two levels (75 and 65 cm), the second factor was planting pattern in two levels (single row and zigzag twin row) and the third factor was planting density in two levels (75,000 and 85,000 plants per hectare). the results showed that the highest grain yield and leaf area belonged to the density of 75000 plants per hectare and the row spacing of 75 cm. the highest density and total biomass of weed was observed at density of 75,000 plants per hectare and row spacing of 75 cm, but the lowest density and total biomass of weed was obtained from the density of 85,000 plants per hectare and row spacing of 65 cm. the maximum cob diameter, cob wood diameter and leaf chlorophyll index were obtained at the density of 75,000 plants per hectare with the row spacing of 75 cm and the single row planting pattern. correlation coefficients between traits showed that the correlation between grain yield with total weed biomass, cob diameter, cob wood diameter, seed depth and leaf chlorophyll index is positive and significant. generally, the results of this research showed that with extending of twin row patterns with increased density of corn, it is possible to control weed through the competitive ability of the plant, it achieved an acceptable performance.