بررسی اثر تنش خشکی و محلول‌پاشی روی و منگنز بر عملکرد و برخی ویژگی‌های فیزیولوژیک کینوا (chenopodium quinoa willd.)

محاسبه کارایی مصرف آب و استفاده از ریز مغذی ها در مناطق خشک می تواند به صرفه جویی در مصرف آب و کاهش اثرات ناشی از تنش خشکی کمک کند. تحقیق حاضر با هدف بررسی سطوح مختلف آبیاری و محلول پاشی با سولفات روی و منگنز به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال 98-1397 انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح آبیاری (50 ، 80 و 110 میلی متر تبخیر از تشت تبخیر کلاس a به ترتیب معادل تنش خفیف، ملایم و شدید) به عنوان کرت های اصلی و سه سطح محلول پاشی با سولفات روی (سه در هزار)، سولفات منگنز (سه در هزار) و عدم محلول پاشی به عنوان کرت های فرعی بودند. نتایج نشان داد که بیشترین میزان نشت الکترولیت ها در تیمار 110 میلی متر تبخیر از تشت و عدم محلول پاشی و بیشترین میزان rwc در تیمار آبیاری 50 میلی متر تبخیر از تشت، در شرایط محلول پاشی روی و منگنز مشاهده شد و با افزایش میزان تبخیر تشت، از 50 به 110 میلی متر، rwc و تعداد دانه در بوته به طور معنی داری کاهش یافتند. بیشترین عملکردهای بیوماس و دانه در تیمار 50 میلی متر تبخیر مشاهده گردید. علاوه بر این، محلول پاشی با سولفات روی سبب افزایش معنی دار و 2/21 و 9/25 درصدی عملکردهای بیوماس و دانه نسبت به شرایط عدم محلول پاشی شد. تیمار 50 میلی متر تبخیر از تشت تبخیر نسبت به تیمار آبیاری بر اساس 110 میلی متر تبخیر، به ترتیب60 و 5/19 درصد از کارایی مصرف آب بیوماس و دانه بالاتری برخوردار بود. همچنین بالاترین کارایی مصرف آب بیوماس و دانه در تیمار سولفات روی مشاهده شد. به طور کلی انجام آبیاری 110 میلی متر تبخیر از تشت برای گیاه کینوا در شرایط آب و هوایی سراوان قابل توصیه بوده و به نظر می رسد که می توان از محلول پاشی با سولفات روی به عنوان یک راهکار زراعی در افزایش عملکرد این گیاه استفاده کرد.

Investigation of the effect of drought stress and foliar application of zinc and manganese on yield and some physiological characteristics of quinoa (Chenopodium quinoa Willd.)

Calculating water use efficiency and utilizing micronutrients in arid areas can help save water consumption and reduce the effects of drought stress. This experiment was conducted to investigate the different levels of irrigation and spraying with zinc and manganese in 2019 in research field of Saravan Higher Education Complex as split plot in a randomized complete block design with three replications. Experimental treatments consisted of three levels of irrigation (50, 80 and 110 mm evaporation from Class A evaporation pan equivalent to mild, moderate and severe stress, respectively) as main plot and foliar application with zinc sulfate (three per thousand), manganese sulfate (three per thousand) and nonfoliar application as sub plot. The results showed that the highest rate of electrolyte leakage was observed in 110 mm evaporation from the pan and no foliar application and the highest amount of RWC was observed in the 50 mm evaporation treatment from the pan, under foliar application with zinc and manganese elements. By increasing evaporation rate from 50 to 110 mm in the pan, the RWC content decreased significantly. Also, with increasing the stress intensity from 50 to 110 mm of evaporation, the number of seeds per plant decreased significantly. The highest biological and seed yields were observed in the 50 mm evaporation treatment. In addition, foliar application with zinc sulfate caused a significant increase of 21.2% and 25.9% in biological and seed yields compared to nonfoliar conditions. Treatment of 50 mm evaporation from the pan was higher in a rate of 60% and 19.5% water use efficiency of biomass and seed, respectively than irrigation treatment based on 110 mm evaporation. Also, the highest water use efficiency of biomass and seed was observed in zinc sulfate treatment. In generally, irrigation based on 110 mm evaporation from the pan for quinoa was recommended in Saravan climate and it seems that foliar application of zinc sulfate can be used as an agricultural solution to increase the yield of this plant.