تاثیر تنش خشکی، منبع تامین نیتروژن و تراکم کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد آفتابگردان (helianthus annus l.) رقم هایسان در شمال استان گلستان

به منظور بررسی تاثیر تنش خشکی، منبع تامین نیتروژن و تراکم کاشت بر ویژگی های زراعی و فیزیولوژیکی آفتابگردان رقم هایسان در شمال استان گلستان آزمایشی در سال 1396 و 1397 صورت گرفت. این تحقیق به صورت کرت های دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار و27 تیمار انجام شد. فاکتور اصلی شامل تیمار خشکی دارای سه سطح دیم، یک مرحله آبیاری (مرحله کاشت) و سه مرحله آبیاری (مرحله کاشت، گلدهی، پرشدن دانه) بود. فاکتور فرعی شامل سه سطح تامین کننده نیتروژن (100 درصد اوره، 50 درصد نیتروکسین و 50 درصد اوره ، 100 درصد نیتروکسین) و تراکم بوته به عنوان تیمار فرعی فرعی، دارای سه سطح 50، 75 و 100 هزار بوته در هکتار بودند که به طور تصادفی در کرت‌های اصلی و فرعی و فرعی فرعی قرار داده شدند. نتایج نشان داد که تاثیر تنش خشکی، منبع تامین کننده نیتروژن و تراکم بوته بر ارتفاع بوته، قطر طبق، تعداد دانه طبق، وزن هزار دانه، درصد روغن، شاخص برداشت، عملکرد بیولوژیک و عملکرد اقتصادی در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار بود. بیشترین میزان ارتفاع بوته، قطر طبق، تعداد دانه در طبق، وزن هزار دانه، درصد روغن، شاخص برداشت، عملکرد بیولوژیک و عملکرد اقتصادی در تیمار سه مرحله آبیاری حاصل شد. کاربرد تیمار (50 درصد نیتروکسین و 50 درصد اوره) به عنوان منابع تامین کننده نیتروژن موجب بهبود تمامی صفات گردید. بر اساس نتایج حاصله از این پژوهش سه مرحله آبیاری و کاربرد 50 درصد نیتروکسین و 50 اوره به عنوان منبع تامین کننده نیتروژن و افزایش تراکم بوته جهت تولید و عملکرد مناسب توصیه می‌شود.

Effect of Drought Tension, Nitrogen Supply Source and Planting Density on Yield and Yield Components of Sunflower (Helianthus annus L.) Haissan Cultivar in the North of Golestan Province

In order to investigate the effect of drought tension, nitrogen supply source and planting density on agronomic and physiological characteristics of sunflower cultivar Haissan in the north of Golestan province, an experiment was conducted in 2015 and 2016. The present research was performed in the form of split split plots in randomized complete blocks design with three replications and 27 treatments. The main factor included drought treatment with three rainfed levels, one irrigation stage (cultivation stage) and three irrigation stages (cultivation, flowering, grain filling stages). The subfactor included three levels of nitrogen supply (100 percent urea, 50 percent nitroxin and 100 percent nitroxin) and plant density as a subsubtreatment had three levels of 50, 75 and 100 thousand plants per hectare that were randomly placed in main and subplots and subsubplots. The results showed that the effect of drought tension, nitrogen supply source and plant density on plant height, seed diameter, number of seeds, onethousand grain, oil percentage, harvest index, biological yield and economic yield were significant at one percent probability level. The highest plant height, head diameter, number of seeds per head, onethousand grain weight, oil percentage, harvest index, biological yield and economic yield were obtained in the treatment of three irrigation stages. Application of treatment (50 percent nitroxin and 50 percent urea) as nitrogen supply sources improved all traits. Based on the obtained results of the present research, three stages of irrigation and application of 50 percent nitroxin and 50 percent urea as a source of nitrogen supply and increasing plant density are recommended for proper production and yield.