اثر کاربرد کودهای زیستی و اسید ‌سالیسیلیک بر ویژگی‌های بیوشیمیایی و عناصر دانه ارقام نخود (cicer arietinum l.) تحت شرایط دیم کرمانشاه

در این آزمایش اثر کودهای زیستی (عدم کاربرد کود‌های زیستی، باکتری بیوسوپرفسفات، باکتری بیوسولفور، باکتری ریزوبیومی و قارچ میکوریز) و محلول پاشی اسید سالیسیلیک (عدم کاربرد، مصرف نیم و یک میلی مولار) بر ویژگی‌های بیوشیمیایی و عناصر دانه دو رقم نخود (بیونیج و آزاد) به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط دیم در سال زراعی‌ 96-1395 در کرمانشاه انجام شد. بیشترین میزان پرولین در ارقام بیونیج و آزاد در تیمار اسید سالیسیلیک 0.5 میلی مولار همراه با بیوسوپرفسفات (به ترتیب 0.049 و 0.048 میلی گرم بر گرم وزن تازه برگ)، بالاترین میزان قند محلول برگ در تیمار یک میلی مولار اسید سالیسیلیک در ارقام بیونیج همراه با میکوریز و آزاد همراه با ریزوبیوم (به ترتیب 2.49 و 2.48 میلی گرم بر گرم وزن تازه برگ) و بیشترین میزان پروتئین محلول در تیمار یک میلی مولار اسید سالیسیلیک و همراه با میکوریز و بیوسولفور (به ترتیب 0.172 و 0.167 میلی گرم بر گرم وزن تازه برگ) به دست آمد. بالاترین میزان پروتئین دانه در رقم آزاد با کاربرد بیوسولفور و میکوریز (24.83 درصد)، بیشترین رافینوز دانه (0.853 درصد) در رقم آزاد و با تیمار عدم کاربرد کودهای زیستی، بیشترین میزان پتاسیم دانه (971.65 میلی گرم در 100 گرم) در تیمار یک میلی مولار اسید سالیسیلیک همراه با قارچ میکوریز، بالاترین عملکرد دانه (1821 کیلوگرم در هکتار) با محلول پاشی اسید سالیسیلیک نیم میلی‌مولار به همراه ریزوبیوم در رقم بیونیج به دست آمد. محلول پاشی 0.5 میلی مولار اسید سالیسیلیک همراه با باکتری ریزوبیومی و قارچ میکوریز علاوه بر بهبود ویژگی بیوشیمیایی و محتوای عناصر، منجربه افزایش 31 درصدی عملکرد دانه در مقایسه با تیمار شاهد گردید که به لحاظ اقتصادی بسیار قابل توجه بود.

Effect of Application of Biofertilizers and Salicylic Acid on Biochemical Characteristics and Grain Elements of Chickpea Cultivars (Cicer arietinum L.) under Rainfed Conditions of Kermanshah

In the present experiment the effect of biofertilizers(nonapplication of biofertilizers, biosuperphosphate bacteria, biosulfur bacteria, rhizobium bacterium, and mycorrhizal fungus) and foliar application of salicylic acid (nonapplication, consumption of half and a millimolar)on biochemical chractristics and seed elements in two chickpea cultivars (Bivanij and Azad)was conducted as a factorial form based on randomized complete blocks design with three replications under rainfed conditions in Kermanshah during the cropping year 201617. The highest amount of proline was obtained in Bivanij and Azad cultivars in 0.5 millimolar salicylic acid treatment with biosuperphosphate (0.049 and 0.048 miligram per gram fresh leaf weight, respectively), the highest soluble sugar content of one millimolar salicylic acid treatment in Bivanij cultivars with mycorrhiza and Azad cultivars with rhizobium (2.49 and 2.48 milligram per gram fresh leaf weight, respectively) and the highest amount of soluble protein in one millimolar treatment of salicylic acid with mycorrhiza and biosulfur (0.172 and 0.167 milligram per gram fresh leaf weight, respectively) was obtained. The highest amount of grain protein in Azad cultivar with application of biosulfur and mycorrhiza (24.83 percent), highest grain raffinose (0.853 percent) in Azad cultivar and with nonapplication treatment of biofertilizers, highest amount of grain potassium (971.65 milligram per 100 gram) in the treatment of one millimolar salicylic acid with mycorrhizal fungus, the highest grain yield (1821 kilogram per hectare ) was obtained by spraying half a millimolar salicylic acid with rhizobium in Bivnij cultivar. Foliar application of 0.5 millimolar salicylic acid with rhizobium bacteria and mycorrhizal fungus, in addition to improving the biochemical properties and content of elements, led to a 31 percent increase in grain yield compared to the control treatment, which was very economically significant.