تاثیر محلول‌پاشی عناصر ریزمغذی آهن و روی به‌صورت نانو و شیمیایی بر صفات فیزیولوژیکی و عملکرد دانه دو رقم گندم نان

به‌منظور بررسی تاثیر محلول‌پاشی با کودهای شیمیایی و نانوکلات‌های آهن و روی بر غلظت کلروفیل، کارآیی مصرف نور و عملکرد دانه دو رقم گندم نان، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی جهاد کشاورزی مرکز زرین‌آباد طی سال زراعی 97-1396 اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل محلول‌پاشی در هفت سطح (شاهد، محلول‌پاشی با کلات آهن، نانو کلات آهن، سولفات روی، نانو کلات روی، کلات آهن + سولفات روی و نانو کلات آهن + نانو کلات روی) و فاکتور دوم دو رقم گندم (چمران و کوهدشت) بود. نتایج نشان داد محلول‌پاشی با کودهای آهن و سولفات روی اثر معنی‌داری بر غلظت کلروفیل و حداکثر شاخص سطح برگ به‌ترتیب در سطح احتمال 1 و 5 درصد داشتند. حداکثر شاخص سطح برگ در سطح آماری 1 درصد در رقم کوهدشت 7.21 درصد بیشتر از رقم چمران بود. محلول‌پاشی با نانو کلات آهن توام با نانو کلات روی حداکثر تجمع ماده خشک (782 گرم در متر مربع) را به خود اختصاص داد. کمترین میزان ماده خشک 681 گرم در متر مربع نیز در گیاهان شاهد (عدم محلول‌پاشی) به‌دست آمد. در رقم چمران، بیشترین مقدار کارآیی مصرف نور 2.30 گرم بر مگاژول با کاربرد نانو کلات آهن به‌دست آمد که 10.27 درصد بیشتر از تیمار شاهد بود. بیشترین مقدار کارایی مصرف نور در رقم کوهدشت (2.45 گرم بر مگاژول) با محلول‌پاشی سولفات روی + کلات آهن و کمترین مقدار آن (2.08 گرم بر مگاژول) در گیاهان شاهد به‌دست آمد. محلول‌پاشی با نانو کلات روی + نانو کلات آهن و کلات آهن + سولفات روی عملکرد دانه گندم رقم چمران را به‌ترتیب 27.44 و 15.95 درصد در مقایسه با تیمار شاهد افزایش دادند. در رقم کوهدشت، نانو کلات روی و آهن تاثیر معنی‌داری بر علکرد دانه گندم رقم کوهدشت نداشتد.

Effect of micronutrients of iron and zinc in nano and chemical foliar on on physiological characteristics and grain yield of two bread wheat cultivars

In order to investigate the effect of iron and zinc chemical fertilizer and nanoChelate foliar on on chlorophyll concentration, radiation use efficiency and grain yield of two bread wheat cultivars, an experiment was carried out as a factorial based on a randomized complete block design with three replications at the Zarinabad Agricultural Research Center, Ilam, during in 20162017. The factors consisted of spraying in seven levels (control, spraying with iron chelate, iron nano chelate, zinc sulfate, zinc nano chelate, iron chelate + zinc sulfate and iron nano chelate + zinc nano chelate) and the second factor of two wheat cultivars (Chamran and Koohdasht) was. The results showed that spraying with iron fertilizers and zinc sulfate had a significant effect on chlorophyll concentration and maximum leaf area index at 1% and 5% probability levels, respectively. The maximum leaf area index at the level of 1% in Koohdasht cultivar was 7.21% higher than Chamran cultivar. Spraying with nanochelates of iron with nano chelate has reached the maximum dry matter accumulation (782 g.m2). The least trait was obtained at 681 g.m2 in control plants (nonspraying). In Chamran cultivar, the maximum amount of radiation use efficiency was 2.30 g.MJ with the use of iron nano chelate, which was 10.27% more than control plant. The highest amount of light consumption in Koohdasht cultivar (2.45 g.MJ) under zinc sulfate + iron chelate and its lowest value (2.8 g.MJ) was obtained in control plants. Spraying with nano chelate on zinc + nano chelate of iron and iron chelate + zinc sulfate increased the grain yield of wheat cultivar Chamran by 27.44 and 15.95 percent, respectively, compared to control treatment. In Koohdasht cultivar, zinc and iron nano chelate had no significant effect on grain wheat agronomy in Koohdasht cultivar.