بررسی تاثیر افزایش حلالیت عناصر غذایی خاک بر عملکرد کمی و کیفی گندم (Triticum Aestivum L.) در استان خوزستان

استفاده از اصلاح‌کننده‌های اسیدی از روش‌های رایج در خاک‌های با اسیدیته بالا برای افزایش حلالیت عناصر غذایی می‌باشد. به منظور بررسی امکان کاهش خاصیت قلیایی خاک و افزایش حلالیت عناصر غذایی این آزمایش در قالب طرح آماری بلوک‌های کامل تصادفی به روش فاکتوریل با سه سطح صفر، 250 و 500 کیلوگرم در هکتار سولفات گوگرد و سه سطح صفر، 5 و 10 کیلوگرم در هکتار کود زیستی تیوباسیلوس در سه تکرار در سال 97-1396 در منطقه روستای الهایی واقع در شمال اهواز اجرا گردید. نتایج نشان داد که اثر گوگرد و تیوباسیلوس بر تعداد سنبله در متر مربع، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت و درصد پروتئین دانه در سطح احتمال 1 درصد معنی‌دار بود. اثر متقابل گوگرد و تیوباسیلوس بر عملکرد بیولوژیک در سطح 1 درصد و بر شاخص برداشت در سطح احتمال 5 درصد معنی‌دار بود. نتایج مقایسات میانگین نشان داد که عملکرد دانه و پروتئین دانه در شرایط تغییر میزان تیوباسیلوس و گوگرد افزایش پیدا کرد و از لحاظ آماری در سطوح مختلف قرار داشتند. بیش‌ترین عملکرد دانه از تیمار 500 کیلوگرم در هکتار گوگرد و کاربرد 10 کیلوگرم در هکتار تیوباسیلوس به ترتیب با 5663 و 5077 کیلوگرم در هکتار و کم‌ترین آن در شرایط عدم کاربرد گوگرد با 3668 کیلوگرم در هکتار و عدم کاربرد تیوباسیلوس با 4329 کیلوگرم در هکتار مشاهده شد. بیش‌ترین مقدار پروتئین دانه در تیمار 500 کیلوگرم در هکتار گوگرد و 10 کیلوگرم در هکتار تیوباسیلوس به ترتیب معادل 13.2، 12.7 درصد و کم‌ترین آن در عدم کاربرد مقادیر گوگرد با 10.8 درصد و عدم کاربرد تیوباسیلوس با 11.6 درصد حاصل شد. نتایج کلی آزمایش نشان داد در شرایط کاربرد گوگرد و تیوباسیلوس امکان افزایش عملکرد کمی و کیفی گندم وجود دارد و بهترین نتیجه به ترتیب در شرایط کاربرد 500 و 10 کیلوگرم در هکتار گوگرد و تیوباسیلوس حاصل شد که می‌تواند مورد توجه زارعین و محققین قرار گرفته و توصیه گردد.

Effect of increasing the solubility of soil nutrients on quantitative and qualitative yield of wheat (Triticum aestivum L.) in Khuzestan province

Acidic modifiers are common methods in high pH soils to increase solubility of nutrients. In order to investigate the possibility of reducing the soil alkalinity and increasing the solubility of nutrients, this experiment was conducted based on factorial in a randomized complete block design with three replications. The factors including three levels of zero, 250 and 500 kg/ha sulfur sulfate and three levels of zero, 5 and 10 kg/ha thiobacillus biofertilizer that performed in three replicates in the Elahi village located in north of Ahvaz in 201718. The results showed that the effect of sulfur fertilizer and thiobacillus on number of spikes per square meter, grain number per spike, 1000grain weight, grain yield, biological yield, harvest index and protein percentage were significant at 1% probability level. The interaction between sulfur and thiobacillus fertilizers on biological yield at 1% and harvest index at 5% probability level was significant. The results of mean comparisons showed that grain yield and protein percentage increased with change in thiobacillus and sulfur content and was statistically different at different levels of treatments. The maximum grain yield was obtained from 500 kg/ha sulfur treatment and 10 kg/ha thiobacillus by 5663 and 5077 kg/ha, respectively, while the minimum grain yield was observed under nonapplication of sulfur by 3668 kg/ha and nonapplication of thiobacillus by 4329 kg/ha. The maximum protein content was under 500 kg/ha sulfur and 10 kg/ha thiobacillus by 13.2% and 12.7% and the minimum was in nonapplication of sulfur by 10.8% and nonapplication of thiobacillus by 11.6%. In general, the results of the experiment showed that under sulfur and thiobacillus application, it is possible to increase the quantitative and qualitative of yield in wheat. In this experiment, the best result was obtained under 500 kg/ha of sulfur and 10 kg/ha of thiobacillus, which could be considered and recommended by farmers and researchers.