ارزیابی اثر کاربرد کودهای زیستی محرک رشد گیاه بر صفات زراعی و ویژگی‌های فیزیولوژیکی ژنوتیپ‌های لوبیا قرمز (phaseolus vulgaris l.)

به‌منظور بررسی اثر کاربرد کودهای زیستی فسفر و پتاسیم بر برخی صفات مهم مورفولوژیکی، ویژگی‌های زراعی و عملکرد لوبیا قرمز این آزمایش در تابستان سال‌های 94-1393 و به‌صورت دو ساله در مزرعه تحقیقات کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک اجرا شد. این پژوهش به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارهای پژوهشی شامل استفاده از کودهای زیستی در چهار سطح عدم استفاده، کاربرد کود زیستی فسفر، کود زیستی پتاسیم و استفاده توام کود زیستی فسفر + کود زیستی پتاسیم و چهار ژنوتیپ لوبیا قرمز به نام‌های رقم گلی، لاین d81083، رقم درخشان و ks31169 بودند. کاربرد کودهای زیستی در اوایل دوره رشد رویشی و همچنین در مرحله قبل از گلدهی انجام پذیرفت. نتایج نشان داد کاربرد کودهای زیستی توانست به‌طور معنی‌داری عملکرد تک بوته، تعداد دانه در بوته، تعداد غلاف در متر مربع، تعداد ساقه فرعی، کلروفیل a، کلروفیل b، نسبت کلروفیل a به کلروفیل b، نسبت وزن پوسته به وزن کل غلاف و نسبت پتاسیم به فسفر دانه را تحت تاثیر قرار دهد. در این بررسی رقم گلی با تولید 8.71 گرم در بوته بیش‌ترین عملکرد دانه را تولید کرد. همچنین به‌طور متوسط عملکرد دانه لوبیا از 6.56 گرم در بوته در عدم استفاده از کودهای زیستی به 8.80 گرم در بوته در استفاده توام کودهای زیستی، 25.5% افزایش پیدا کرد. ژنوتیپ‌های مورد بررسی در تمام صفات مذکور اختلاف معنی‌داری را نشان دادند ولی اثر برهم‌کنش کاربرد کودهای زیستی و ژنوتیپ فقط در صفات تعداد دانه در بوته، تعداد غلاف در مترمربع معنی‌دار شد. بدین ترتیب با کاربرد کودهای زیستی می‌توان علاوه بر افزایش کمی و جذب عناصر ضروری از طریق تحریک رشد سبب بهبود ویژگی های کیفی لوبیا قرمز شد.

Evaluation of the effects of application of plant growth regulator rhizobacteria on the important agronomic traits and physiological characteristics of red beans (Phaseolus vulgaris L.)

In order to investigate the effects of phosphorous and potassium fertilizers on some important morphological traits, agronomic characteristics and yield of red bean cultivars, an experiment was conducted at Agricultural Research Farm of Islamic Azad University, Arak, in the summer of 20132014 and in two consecutive years. This experiment was conducted as split plot based on randomized complete block design with three replications. Experimental treatments included the use of bio fertilizers at four levels of nonuse, application of phosphorus biofertilizer, potassium biofertilizer and phosphorus biofertilizer + potassium biofertilizer and four red bean genotypes, Goli, D81083, Derakhshan, and KS31169/3. The application of biological fertilizers was carried out early in the vegetative period and also in the preflowering stage. The results showed that application of biological fertilizers could significantly affect the yield of single plant, number of seeds per plant, number of pods per m2, number of branches, chlorophyll a, Chlorophyll b, chlorophyll a to chlorophyll b ratio, ratio the shell weight by the weight of the entire pod and potassiumphosphorus ratio. In this study, Goli cultivar produced the highest seed yield of 8.71 g plant1. Also, the grain yield of beans increased by 25.5%. from 6.56 g plant1 in the absence of biofertilizers to 8.80 g plant1 in combined fertilizer application. The genotypes showed significant differences in all of the studied traits, but the interaction between application of fertilizers and genotype was significant only in number of seeds per plant, number of pods per square meter. Thus, using biofertilizers, in addition to quantitative increase and absorption of essential elements by stimulating growth, can improve quality characteristics of red beans.