بررسی اثر باکتری های حل‌کننده فسفات بر عملکرد و محتوای فسفر برگ و دانه ارقام کلزا

فسفر نقش مهمی در رشد و نمو گیاه کلزا ایفا می کند. با این وجود در یک دوره زمانی کوتاه، دو سوم کودهای شیمایی فسفاته مصرفی به شکل غیر قابل دسترس در خاک تثبیت می شود. لذا تنها راه استفاده از فسفر تجمع یافته در اراضی، به کارگیری کودهای بیولوژیک فسفاته است. این آزمایش به روش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال های 1389 و 1390 اجرا شد. تیمارها شامل پنج باکتری سودوموناس (سودوموناس فلورسنس 1 (psf1)، سودوموناس فلورسنس 2 (psf2)، سودوموناس پوتیدا 1 (psp1)، سودوموناس پوتیدا 2 (psp2) و عدم مصرف باکتری (ps0) ) و چهار سطح کود فسفره سوپر فسفات تریپل (بدون کود، 100، 150 و 200 کیلوگرم در هکتار) و دو رقم کلزای هایولای 401 و ساری گل بود. نتایج نشان داد اثر سطوح مختلف تیمارهای باکتری حل کننده فسفات بر عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، وزن هزار دانه، محتوای فسفر برگ و دانه در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود. اثر سطوح مختلف کود فسفره برعملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، وزن هزار دانه، محتوای فسفر برگ و دانه در سطح آماری یک درصد و بر تعداد خورجین در بوته در سطح احتمال پنج درصد معنی دار شد. برهم کنش مصرف کود فسفره و باکتری های حل کننده فسفات بر عملکرد دانه، محتوای فسفر برگ و دانه در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود. مقایسه میانگین ها نشان داد که با مصرف باکتری های حل کننده فسفات، به ویژه باکتری سودوموناس پوتیدا 2 (psp2) می توان از مصرف کود شمیایی فسفره به میزان 25 درصد کاست تا موجب کاهش هزینه تولید و مخاطرات زیست محیطی شد.